El parricida de Moraña solo paga 258 euros de los 300.000 que debe a la madre de las niñas

Rocío Viéitez desveló a través de sus redes sociales el abono de David Oubel en concepto de responsabilidad civil por el asesinato de sus dos hijas
Homenaje a las niñas asesinadas, en 2015. DP
photo_camera Homenaje a las niñas asesinadas, en 2015. DP

David Oubel, el conocido como parricida de Moraña (Pontevedra), solo ha abonado 258 euros a la madre de sus dos hijas, de 9 y 4 años, a las que asesinó con una sierra radial en julio de 2015, crimen por el que fue condenado a prisión permanente revisable. Ha sido la propia Rocío Viéitez la que, a través de sus redes sociales, ha revelado que acaba de recibir un pago de 258,95 euros por parte de Oubel en concepto de responsabilidad civil por el asesinato de sus hijas.

La sentencia contra el parricida reflejaba que el acusado debía abonar una indemnización de 300.000 euros a la madre de las dos niñas. Este pago llega seis años después del juicio celebrado en la Audiencia de Pontevedra contra David Oubel, que fue el primer condenado en España a la pena de prisión permanente revisable.

"Moita xente ignora que un 90% destes casos quedan sen cobrar"

"Para min non é, en absoluto, unha sorpresa cobrar 258 euros pola responsabilidade civil sobre a morte das miñas fillas, xa mo advertiron desde o minuto un, pero aínda así, quero que se saiba e que se vexa, porque me dou conta de que moita xente ignora que un 90% destes casos quedan sen cobrar a responsabilidade civil. A xente escoita a sentenza, e efectivamente, pensa que algún día che ingresarán eses 300.000 euros, e te compensarán, cousa que non se debe dicir así, porque nada compensa a morte das nenas, pero o certo é que a realidade é outra".

Son las palabras de Rocío Viéitez, la vecina de Moraña madre de las dos niñas a las que en 2015 su padre y expareja de ellas asesinó con una radial. Ocho años después, tras un complicado proceso judicial y personal, la mujer, que en su día se personó como causa particular para conseguir que al asesino le impusiesen la prisión permanente revisable y que, desde entonces, se convirtió en abanderada de los derechos de las víctimas de violencia vicaria hasta el punto de defender en el Parlamento Galego la modificación en la Lei de Violencia de Xénero que incluía por primera vez en España este supuesto, se encontró con que a su casa llegaba la documentación que acredita la ejecución de la parte económica de la sentencia. David Oubel, el asesino de las niñas, que desde el primer momento se declaró insolvente, aporta 258 euros de los 300.000 que debe.

Documento que prueba el abono del pago.
Documento que prueba el abono del pago.

Viéitez, que aclara que, de todos modos, la deuda sigue vigente y que si algún día, por el motivo que fuese, el preso contase con ingresos, tendría igualmente la obligación de seguir abonando los 299.742 euros restantes, señala que la importancia de dar a conocer esta situación no radica en el hecho en sí de que la mayoría de estos condenados son insolventes para asumir la indemnización económica, "senón na situación de merma e de empobrecemento á que nos vemos sometidas as afectadas e os afectados. Ademais de perder ás fillas, veste nunha situación de perda de recursos, porque ao principio non podes traballar, e de máis gastos, porque tes que asumir os gastos xudiciais, se te queres personar como causa, e os teus propios gastos de saúde para superar a situación".

¿De donde salen esos fondos? Rocío relata que no tuvo ninguna ayuda económica que no llegase de su familia. En especial, siendo autónoma, como era su caso.

"Ao principio estás mal, e tes que estar de baixa. Os teus ingresos xa se merman un 70%, cando menos, só por iso. Despois, necesitas atención psicolóxica. En actualidade, están recoñecidas dez sesións prorrogables a 20 pola Xunta. Cousa que é bastante insuficiente. O primeiro ano, xa é malo. Ao seguinte, ábrese o segredo do sumario, e revives todo; no terceiro, chega o xuízo e volves a pasar pola situación. En realidade, precisas axuda psicolóxica, se queres manterte, e precisas un psicólogo particular", rememora.

"Se volves a traballar, é posible que non sexas capaz de producir ou gañar a mesma cantidade que estabas facturando, porque é imposible volver a traballar ao mesmo ritmo. Se pasa un ano e non estás ben, xa estariamos falando de declarar a incapacidade, e iso tamén significa gañar menos", continúa relatando.

"Na maioría dos casos, ademais, se queres seguir o caso de cerca tes que persoarte como causa particular. No meu caso para pedir orde de afastamento de 30 anos, noutros, para outros asuntos, por exemplo, coñecer as peticións de permiso dos reos ou de beneficios penitenciarios. É unha das formas efectivas de que te manteñan informado de todo iso, pero por aquel entón non era gratis. Mesmo, e moita xente non o sabe, tes que asumir que ademais de avogado e procurador, pagarás unha porcentaxe da indemnización, no caso de que esta forme parte da condea. Unha parte, que nunca recuperarás, porque os acusados son insolventes na práctica maioría dos casos".

Otro de los asuntos que suelen motivar la merma económica de las víctimas es la mudanza, bien porque el delito tiene lugar en un espacio compartido, bien por la necesidad de no vivir en un lugar en el que todo trae a la memoria los fatídicos hechos, a las víctimas se les recomienda el traslado. En actualidad, hay apoyo económico de la Xunta, de un año de alquiler para este fin, aunque no siempre ha sido así.

En resumen "nada che vai a devolver ás túas fillas, nada, pero estas cantidades deberan estar aí a tempo para o momento de levantar cabeza. E é inxusto que non haxa fórmulas para que isto sexa así".

Rocío añade que "en España, a única responsabilidade civil que, de oficio se cubre por parte do Estado é a do terrorismo, pero eu creo que a violencia de xénero é o terrorismo do século XXI", reflexiona.

La madre de las niñas de Moraña ha participado en diversos foros en defensa de la tipificación de la violencia vicaria (la que padeció ella, que consiste en el asesinato o acto violento de un hombre contra sus hijos como fórmula ideada para causar el mayor daño a la madre de los mismos, y, normalmente, expareja), pero descarta iniciar una nueva batalla para conseguir que la responsabilidad civil subsidiaria de estos casos sea asumida por el Estado. "Hai moitos casos de mulleres, nenos familias, que o pasan realmente mal, aos que lles é difícil levantar cabeza. Os primeiros momentos, por non ter nin quen te oriente, e nos seguintes, porque se converte todo nunha merma económica", de modo que considera justo, que, al menos se sepa que las indemnizaciones por la responsabilidad civil no llegan a efecto casi nunca.

A única responsabilidade civil que de oficio se cubre por parte do Estado é a do terrorismo, pero eu creo que a violencia de xénero é o terrorismo do século XXI

A Rocío, la llegada de los 258 euros, la sorprendió, porque pensaba que nunca llegaría a cobrar ni un euro. "De feito podo dar grazas de que non sexa ao revés, porque neste caso el vivía nunha casa hipotecada que xa non era miña, pero eu figuraba como parte solidaria da hipoteca. El empezou a xerar impagos e eu era a persoa sobre a que recaía a débeda. Por sorte, esa casa foi subastada definitivamente hai un tempo e entendo que estes 258 euros son os que sobraron de satisfacer a débeda bancaria". Y es que la ley Hipotecaria tampoco contempla demasiadas excepciones para estos casos, y ella, aún con la reconocida condición de víctima, sabe que "o primeiro acreedor en cobrar é o banco". "Ademais, nestes casos, os inmobles subástanse ou véndense á baixa, pensando só en satisfacer o que se lle debe á entidade e non no resto da situación".

En su caso, insiste en que tuvo suerte porque el banco y la justicia se acompasaron para que el embargo no recayese también sobre su maltrecha econonomía. Desde que la casa cambió de manos y la hipoteca desapareció, "polo menos, podo dicir que son libre", concluye mientras sopesa las distintas posibilidades de invertir los 258 euros. "Non contaba con eles, e cando chegan xa non é o momento no que me fixeron falta e pasei máis apuros económicos, pero poden estar seguros de que atoparei a forma de gastalos ben", concluye.