Que é Espazo Brétema?
Espazo Brétema fundámolo un grupo de rapazas que coincidimos estudando Historia da arte en Santiago: Tania Paredes, Sandra Capelo, Marina Loureiro, Jennifer Novoa e eu. Naceu o pasado verán co obxectivo de que existise un espazo no que poder coñecer o traballo de artistas galegos actuais. Porque pensamos que neste momento hai unha chea de creadores e creadoras moi potentes e a metade, tristemente, nin se coñece. Ao final, sempre estudamos os mesmos: Maruja Mallo, Luís Seoane... Pero que pasa con toda esa xente que agora mesmo está facendo cousas? Espazo Brétema é unha web que trata de dar a coñecer as súas biografías e os seus proxectos. Tamén temos un podcast. En definitiva, do que se trata é de darlle un pouco de voz aos artistas da nosa terra, porque aquí temos un montón de cousas chulas que hai que sacar.
E cantos artistas levan recompilados?
Pois debemos levar xa arredor de 30. E seguimos traballando.
Ser artista nova en Galicia non é sinxelo entón.
Dedicarte á pintura hoxe en día é difícil, si. Parece que temos as cousas máis sinxelas e si que é certo que temos acceso a máis cousas. Nos anos 50 e 60 ser pintora e ser muller era algo que só se podían permitir algunhas con cartos ou con algún tipo de apoio. Pero unha moza do rural, como son eu, dunha familia normal, non podía ser pintora. Síntome afortunada por ter nacido neste momento, que si me permite expresar todo o que quero expresar grazas á pintura. A arte tamén estivo sempre ligada a unhas elites, que agora se empezan a deixar un pouco de lado. Arrastramos tamén ese estigma de que os homes son os mestres. Hai que comezar a rachar con iso. É dicífil, pero a forza de loitar, empoderarte e deixar claras as túas ideas, as cousas teñen que cambiar.
Como graduada en Historia da arte seguramente poderá dar fe desa denuncia que se vén facendo dun tempo a esta parte sobre a ausencia de mulleres pintoras nos museos.
Si, claro. Vivimos nunha sociedade na que a figura do xenio é masculina, como che dicía. Os grandes artistas sempre son homes. Que non se coñezan nomes de muller ou que non se estuden, non quere dicir que non existiran. Existían, pero tiñan que asinar con nomes masculinos ou deixalo en anónimo. Xa non só porque ao mellor era a única maneira que tiñan de traballar, senón tamén porque desta maneira se aseguraban de que a obra tivese o valor que merecía.
E por ese tipo de cousas, "todos deberiamos ser feministas", como di Chimamanda Ngozi Adichie.
Xusto. Tanto homes como mulleres. Porque igual que houbo homes que eran xenios, tamén houbo mulleres. Pero quedaron atrás e foron esquecidas.
E isto de que unha revista como Vogue titule a súa entrevista con que é "a pintora que quere revolucionar o mundo da arte"?
Eu sempre fun un pouco revolucionaria, todo hai que dicilo. O meu carácter xa é un pouco revolucionario, porque son unha persoa moi nerviosa, moi activa. Pero eu creo que o do titular tiña que ver con que teño as ideas bastante claras. Porque, a ver, eu podía limitarme a facer a miña obra e deixala aí, pero quero que teña un sentido, quero que a xente saiba o que penso e que quede claro o que quero expresar. Sobre todo, o que quero é mandar unha mensaxe revolucionaria, que pasa por reivindicar o feminismo e o rural. Quizais alguén podería pensar que isto que digo hoxe non é tan revolucionario, pero a min paréceme que igualmente fai falta. Fai falta recalcar certas ideas. E eu son das que se molla.
"Arrastramos ese estigma de que os xenios e os mestres son homes. Hai que comezar a rachar con iso"
"A pintura é fonte de felicidade", ten dito.
Eu falo con moito amor da pintura porque é algo que me achega moita felicidade. Pode parecer moi cursi, pero é que calma todas as miñas penas. Xa podo ter un mal día ou o que queiras, pero póñome fronte ao cadro e sinto inmediatamente como se calma a fera. Dáme moita paz. Eu non podería vivir sen pintar. É unha necesidade. Cando pinto sinto liberdade e felicidade, si.
A súa mellor modelo é a súa avoa?
Si! De feito vou empezar agora outro cadro dela. Xa me di que son unha pesada. Eu son filla de solteira e miña avoa foi a que nos criou a miña irmá xemelga e a min, porque miña nai tiña que ir traballar. Así que somos as dúas como minicopias da miña avoa. Somos as tres iguais. Para min ela é o mellor que existe. É unha señora coa mente moi aberta, súper comprensiva... Ten 82 anos e pensa como unha muller de 20. Ten a cabeza moi ordenada, diche as cousas como son. É a miña mellor amiga. Vivo con ela e estou 24 horas pegada ao seu cu, non che digo máis. Para min é un exemplo a seguir. Sempre nos dixo que como mulleres podiamos facer o que nos dera a gana. Transmitiunos uns valores moi bos. E como penso que a mellor homenaxe que lle podo facer é incluíla no que é a miña felicidade, píntoa.
Contou no podcast do ‘Café Derby 21’ que non podía vivir sen unha cociña de ferro.
Porque, se no verán estou no meu cuarto porque é máis fresquiño, no inverno estou na cociña, que é onde se crea un ambiente como de fogar entre o lume, o cheiro a café, a miña avoa por alí facendo as súas cousas. Isto pode parecer moi ‘loco’, pero a min dáme paz. Que non me falte a cociña de ferro prendida...
