O novo plan forestal incluirá compensacións a propietarios por restricións de usos

A facturación da cadea de valor da madeira crece este ano entre un 5% e un 8%, aínda que hai unha desaceleración no segundo semestre 

Madera de una plantación de eucaliptos. AEP
photo_camera Madera de una plantación de eucaliptos. AEP

O futuro plan forestal de Galicia, que ultima a Administración autonómica, incluirá compensacións a propietarios forestais relacionadas con restricións e limitacións de usos, segundo avanzaron representantes do sector.

Este luns, membros do sector forestal ofreceron un almorzo informativo en Santiago, no que o conselleiro delegado de Finsa, José Carballo, informou de que a cadea de valor da madeira crecerá este ano no seu conxunto en Galicia "entre o 5% e o 8%" respecto da facturación de 2.200 millóns de 2017.

O plan está pendente de que a Administración traslade o borrador a Medio Ambiente

Neste encontro, o secretario xeral da Asociación Sectorial Forestal Galega (Asefoga), Jacobo Feijóo, apuntou que o plan forestal está "moi avanzado", pendente "unicamente" da Administración traslade o borrador á Consellería de Medio Ambiente para que realice "a avaliación ambiental estratéxica". Así mesmo, explica que o Goberno galego trasladoulles a "vontade" de que entre no Parlamento para o seu debate, a pesar que tan só se require a súa aprobación polo Consello da Xunta.

Aquí, incluirase un tema fundamental como é a "compensación económica" para propietarios que padezan "calquera limitación adicional", "cunha valoración daquilo que se está limitando, porque se non se estaría ante unha expropiación encuberta".

Respecto diso, o director da Asociación Forestal de Galicia, Francisco Dans, valora como "tremendamente importante" que esta reivindicación vaia estar recollida no novo plan como "un principio", xa que outorga "seguridade xurídica". Con todo, "está por deseñar" como se vai levar ao cabo.

Nesta liña, o presidente do Clúster da Madeira e o Deseño de Galicia, José Manuel Iglesias, fai fincapé en que esta medida "é un criterio de sustentabilidade" do territorio, non só de "xustiza". Di que hai que apoiar cun "fío de subsistencia" para non acabar con "toda capacidade de iniciativa".

LIMITACIÓNS NO 80% DE PROPIEDADES

E é que Jacobo Feijóo indica que "había unha proliferación de normativas menores", "difusas", e cita casos como as directrices da paisaxe. Estima que estas limitan a "entre o 70% e 80%" da propiedade forestal.

Aínda que apunta que non se estableceu unha metodoloxía concreta para a valoración, após preto de dous anos de "intensa" negociación da Xunta coa cadea de valor "si se consegue" a "novidade" destas compensacións co seu "xustiprezo".

A modo de exemplo, pon o caso de que "se pague" a propietarios que teñan que retirar determinadas especies dun lugar por motivos paisaxísticos para facer unha "rede de miradoiros". Tamén, refírese ao caso da lei de acompañamento aos orzamentos da Xunta do próximo ano, pola cal os propietarios terán que facerse cargo dunha franxa adicional de tres metros a liñas eléctricas no canto de que o fagan as compañías, para o que pide unha contrapartida.

LOITA CONTRA O ABANDONO

Outros aspectos a incluír no futuro plan forestal son o modelo de xestión, coa loita contra o abandono como "verdadeiro cabalo de batalla", no que se inclúe o "cambio importantísimo" co paso de montes veciñais a contratos de xestión. E é que Jacobo Feijóo avisa de que "máis da metade de agricultores e gandeiros vanse xubilar nunha década" en Galicia. 

Ademais, Jacobo Feijóo, tamén membro de Unións Agrarias, valora que se van a introducir no plan a "inmensa maioría" do ditame da comisión parlamentaria de estudo forestal e de incendios –após o acordo entre PP e PSdeG–.

No tocante a este punto, José Manuel Iglesias, advirte de que "sen sustentabilidade económica non hai futuro" para o monte, xa que o contrario dá lugar a unha "bomba de biomasa". "Se non garantimos alternativas viables imos ter un deserto verde", sentenza. Pola súa banda, Enrique Dans afirma que "hai que introducir axudas axustadas" para evitar o abandono e o lume.

DESACELERACIÓN NA FACTURACIÓN

No tocante aos resultados de 2018, o presidente de Monte Industria, José Carballo (Finsa), detalla que o crecemento de facturación este ano será entre o 5% e o 8%, nun marco de "sustentabilidade" desde 2015, aínda que se aprecia unha desaceleración no segundo semestre.

En concreto, o que máis o acusa é o sector do 'contract' –destinado a tendas e hoteis–, que Carballo achaca a "certos cambios de modelo" en tipoloxía de vendas e menores proxectos a realizar.

Despois de que a cadea de valor da madeira presentase propostas de consenso para o futuro o pasado mes de maio –após meses de reunións organizadas polo Clúster da Madeira e a Fundación Juana de Veiga–, agora afróntanse diversos retos.

A modo de repaso de 2018, Carballo valora avances como o proxecto civil de "revitalización" de coníferas, así como o acordo parlamentario da comisión de incendios.

Para o futuro, observa retos como o plan forestal no que defende que non haxa un "intervencionismo esaxerado" da administración que "non conduce a nada práctico". Tamén aposta pola simplificación administrativa, o aumento da certificación, alcanzar un "imprescindible" inventario forestal en Galicia, así como "tomarse en serio" por parte de propietarios e administración a loita contra a chamada 'madeira de sangue' –procedente de talas ilegais en Amazonía–.

AVANCE DO EUCALIPTO

En 2017 rexistrouse unha marca no volume de curta de madeira en Galicia (8,5 millóns de metros cúbicos), cun incremento no caso do eucalipto do 14%.

A presidenta da Asociación de Viveiros Forestais (Vifoga), Isabel Vázquez, chama a buscar un equilibrio entre a produtividade a "curto prazo" con buscar o valor engadido da madeira. Destaca que nos últimos anos apostouse por mellorar a calidade xenética fronte a pragas e condicións climáticas. Por tal motivo, require medidas a medio e longo prazo para un mundo forestal "sustentable" e "rendible".

A preguntas da prensa sobre a denuncia do Concello de Teo (A Coruña) para que se declare como especie invasora o eucalipto, Jacobo Feijóo sinala que serán os tribunais pola vía contenciosa-administrativa os que dilucidarán a cuestión, despois de que o Ministerio de Medio Ambiente rexeitase catalogalo desta forma –a pesar de que un comité científico sobre fauna e flora do Ministerio de Agricultura si cre que é invasora–.

En opinión do secretario xeral de Asefoga, é "unha auténtica barbaridade" dicir que o eucalipto é unha especie invasora. De feito, censura que ese comité científico do Ministerio "non estaba a facer ciencia", senón política, ao seu xuízo.

Tamén Francisco Dans puxo en dúbida a validez dese comité, á vez que acusa ao Concello de Teo de "montar un cirio a nivel nacional", pois catalogar ao eucalipto como especie invasora suporía a "ruína" para a sociedade galega.

A continuación, Iglesias censurou o "populismo" do Concello de Teo por esta proposta, e emprázalle a que "se enfronte" aos seus veciños e prohiba a plantación de eucaliptos, dado que "ten instrumentos" para facelo.

NOVA DIRECCIÓN XERAL

No tocante á separación na Consellería de Medio Rural das áreas de planificación forestal e defensa do monte, José Carballo valorou que era unha "demanda unánime" desde hai tempo.

Pola súa banda, o presidente do Clúster da Madeira felicitouse por que a Xunta cumpra unha reclamación de "hai 30 anos", que é "tremendamente necesaria".

Ademais, Iglesias destacou que o nomeamento do novo director xeral de Planificación e Ordenación Forestal, José Luís Chan, "xerou moitísima ilusión" no sector e cre que é unha oportunidade que "non se pode desaproveitar". 

Comentarios