A MIÑA TENSIÓN arterial volveu ao rego o pasado luns. Para logralo, movín tanto as pernas coma Chuck Berry coa súa guitarra sobre o escenario. Como me aburren as actividades mecánico-deportivas, coloco unha bici estática diante do televisor para pedalear. Nesa noite estiven mirando ‘House of cards’ . Nada como escoitar as frases de Francis Underwood, un político ambicioso que actúa con crueldade macbethiana: "A morte e o sono poñen os homes de costas"; nunha situación de debilidade, enténdase. Para distraer as punzadas nas barrigas das pernas, a pesadez que se me acumula nas coxas sobre a bicicleta, optei despois por ‘Under the influence’, o documental sobre Keith Richards. O guitarrista dos Rolling Stones contaba a influencia de Muddy Waters na súa carreira. Contaba que, sendo un rapaz, en 1960, subiu a un tren, onde atopou a Mick Jagger; tamén de 17 anos. Jagger levaba no colo un disco de Chuck Berry e outro de Muddy Waters. Daquela pactaron crear unha banda que levase o nome dunha canción de Waters.
O martes erguínme tan cedo como os sábados nos que acompañaba ao meu pai coller angulas e rematei A Gran Novela Galega. Sen tempo non era. Escribira a primeira versión en 2002. Logo de poñer a palabra ‘fin’ informei á muller, que se puxo moi contenta. Sospeito que non foi porque pense que un libro meu pode cambiar o curso da literatura galega, nin sequera o rumbo do meu regato narrativo; senón porque remataba coa miña excusa máis preciada para non ter que atender ás encomendas.
Nesa mesma mañá xa me indicou a primeira encarga: visitar o Catastro. A sorpresa foi descubrir que estaba unha sala prácida e confortable para a lectura. A sede do Catastro en Lugo ten uns asentos confortables e, como nese organismo público trata asuntos trascendentais para o patrimonio de cada quen, a tranquilidade está garantida. "O silencio é perfecto", que considerou o pintor Mark Rothko. Levaba no peto ‘Ensayo sobre el lugar silencioso’ (Alianza), de Peter Handke e aproveitei.
A lectura atopa os lugares máis inesperados para desenvolverse. Hai un ensaio breve de Henry Miller, ‘Leer en el retrete’ (Navona), no que se desenvolve o xeito máis divertido de empregar os dez minutos diarios de mirar ao baleiro. Peter Handke trata no seu ensaio sobre o baño como lugar de refuxio,aínda que usa o eufemismo de ‘Lugar silencioso’.
Valorei o silencio o mércores, cando me chamou un editor indignado. Tan indignado polo enfado que tiña comigo por un artigo que lle dedicara, como indignado pola súa militancia política. Os editores son educados e cultos, tan amables nas formas que, cando me rexeitan un libro, tardo días en decatarme. Se les algo como "o seu orixinal non entra na nosa liña editorial, pero non dubide en contar connosco para o futuro" non te podes sentir desprezado. Queren dicir: "Non non interesa o seu libro, pero non deixe de comprar os nosos".
O editor indignado explicoume que o desgustara cun artigo no que eu escribira que mantiña a súa empresa grazas ao éxito nas convocatorias de axudas públicas. Ao contrario, fíxome ver que os seus logros se debían ao seu "esforzo persoal". Nunca imaxinei, nin sequera pretendín, que ninguén vivise de publicar e vender libros de poesía, pero foi unha alegría saber que un negocio tan arriscado pode ser rendible.
O editor indignado non debeu de ler a Peter Handke porque dialogou comigo berrándome a través do teléfono. Gritaba con notable harmonía, como facía o cantante de blues Howlkin’ Wolf, de quen me acordei porque Keith Richards o citaba como referente. O editor desafogou a gusto e, ao rematar, quedou calado. Agardaba de min unha excusa cínica ou unha rectificación, pero non me decatei. Estaba concentrado en saber se a canción ‘It’s nobody’s fault but mine’ era orixinal de Howlin’ Wolf ou de Blind Willie Jonshon. Por causalidade, o cociñeiro Frank Underwood en ‘House of cards’ puxo un disco de Blind Willie Jonhson no que aparece ese tema.
Desexei unha boa xornada ao editor indignado antes de recuperar en internet a petición de axuda pública que fixera a presidenta dos editores galegos. Pedía que a Consellería de Cultura fomente a lectura co amargor co que Keith Richards visita a casa perdida de Muddy Waters en Chicago en ‘Under the influence’. "Esperaba que Chicago tivese feito algo por el", lamenta.
O guitarrista dos Stones contaba o día no que chegaron ao estudo Chess Records. Pretendían gravar cos seus "salvaxes favoritos": Howlin’Wolf e Muddy Waters. Cando pregunta como localizar os seus ídolos, o xerente sinala a un negro no alto dunha escaleira. "Ese é Muddy Waters". Pintaba para gañar a vida.
O xoves empezou aínda peor. Déronme un golpe no coche. Tiven que facer xestións na policía local, que me atendeu con tanta dilixencia que malamente dei lido unha páxina de Peter Handke.
As miñas botas de invernar deixaron de camiñar o venres, polo que fun comprar outras. Agardando na tenda estiven lendo no móbil que se cumprían trinta anos do pasamento de Pucho Boedo. En 2002, cando eu empezaba A Gran Novela Galega, Manuel Rivas e Xurxo Souto pedían o Día das Letras Galegas para o cantante coruñés. Daquela pareceume tan benintencionado e absurdo como reclamar o Nobel de Literatura para Bob Dylan.
Estes días revisei A Gran Novela Galega. A boa noticia é que a rematei. A mala, que non pasa de 85 folios. Non é grande nin sequera novela —soamente ‘nouvelle’—. Unicamente un editor indignado podería empatizar co meu temor a quedar exposto na miña debilidade literaria como un durminte ou como un morto.
