O presidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero, afirmou que "no mapa da palabra, a capital do mundo está hoxe en Guitiriz", porque Galicia ten como día maior, como "día máis grande de festa" o que dedica cada 17 de maio á palabra.
Alonso Montero fixo esta afirmación no transcurso da súa intervención na sesión extraordinaria que hoxe celebrou a Real Academia Galega (RAG) na localidade de Guitiriz, no municipio natal do autor homenaxeado con motivo do Día das Letras Galegas, Xosé María Díaz Castro.
Esa reunión "extraordinaria e pública" da RAG celebrouse entre madeira e pedra do país, na segunda planta da restaurada Casa Habaneira de Guitiriz, "construída co diñeiro que enviaron os galegos emigrados en Cuba", recordou Alonso Montero mentres falaba para decenas de persoas que abarrotaban o local.
Co presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, sentado ao seu lado, Alonso Montero dixo que "Galicia é, quizais, un deses países que non ten par nin en Europa nin no mundo", porque dedica "o seu día grande á palabra", mentres outras nacións "grandes ou pequenas" conmemoran "case sempre feitos bélicos, protagonizados pola espada".
"O Día das Letras Galegas é o día grande de Galicia", dixo o presidente da RAG, porque "a palabra convócanos a todos" e, polo tanto, "é o día de todos" os galegos.
"O noso non é a espada. O noso é a palabra. A palabra é a espada", insistiu Alonso Montero, porque "en democracia non hai máis ferramenta que a palabra" e cando "falla, falla todo", é "un fracaso".
Na mesma liña, recordou que o Día das Letras Galegas se estivo celebrando desde 1963 e incluso "en momentos de moitas dificultades" sempre se homenaxeou en Galicia " palabra".
"Galicia é o país da palabra", insistiu, e "no mapa da palabra, a capital do mundo está hoxe en Guitiriz", que "mantén acendida o facho" que prenderon creadores como Rosalía de Castro e continuaron outros como o propio Díaz Castro, que "xa estaba moi presente en boa parte da sociedade galega" antes de ser "protagonista" neste 17 de maio.
Pola súa parte, o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, afirmou que "ningún tempo pasado foi mellor" para o noso idioma, porque hoxe "é o que os galegos queren que sexa" e está "vivo", dado que é "o pobo o que ten o temón" nunha Galicia que se converteu nunha "gran potencia de palabras".
Durante a súa intervención no acto, Núñez Feijóo afirmou que "moitos consideraron periférico" ao autor homenaxeado este ano con motivo das Letras Galegas, porque nin o seu nacemento, en Vilariño (Guitiriz), nin a súa profesión de tradutor, nin tampouco o seu carácter predestinaban a Xosé María Díaz Castro a ser unha figura senlleira nunha das culturas que enriquecen o mundo, a cultura galega.
Con todo, o destino deste home humilde, mergullado nun profundo coñecemento das linguas, que o conducía "a ser un creador efémero", torceuse por unha "forza máxica" que superou eses condicionantes do autor de Nimbos , para convertelo "nunha dos fachos da nosa lingua".
"Esa forza son as súas palabras", dixo Feijóo, porque formaron un exército pacífico e incruento, que derrota as circunstancias adversas, cabalga por encima do tempo e faise presente neste 17 de maio, Día das Letras Galegas.
O presidente da Xunta quixo recordar que "o seu exército non é o único do que Galicia dispón", porque "cada poeta, cada escritor e cada creador levanta a súa peculiar milicia para encher de luz a escuridade" e, "coas súas palabras, o noso país está a salvo".
"Somos unha gran potencia de palabras. Con elas preservamos o pasado, escribimos o presente e imaxinamos o futuro", dixo Núñez Feijóo, porque ao redor delas unímonos e somos un pobo que comparte o máis esencial da súa alma.
De volta a Díaz Castro, recordou que a súa paixón polas palabras levouno a ser un dos grandes políglotas do seu tempo e, por iso, nada máis lonxe do seu pensamento que a crenza de que as linguas estean enfrontadas, porque viven xuntas e os seus falantes tamén o fan.
Na mesma liña, subliñou que nin era posible no seu tempo nin moito menos é posible agora, concibir linguas autárquicas, illadas por unha torre de marfil de influencias exteriores.
Segundo Feijóo, o galego hoxe é o que os galegos queren que sexa, porque é "o pobo o que ten o temón e a Real Academia Galega a que marca o rumbo", mentres que as institucións exercen a súa protección.
"Non desconfiamos nunca da gran forza da liberdade", engadiu, porque "é a liberdade a que procura a súa florecimiento".
Ao seu xuízo, "ningún tempo pasado foi mellor", porque a lingua está viva nas rúas do país, nas escolas, nos centros do traballo, nos medios de comunicación e nas institucións.
Nestes anos, saltou dos libros ás pantallas, fíxose presente no audiovisual e, desde onte, ten o seu propio dominio na Rede, o dominio .gal.
"Na conciencia dos galegos, o galego non é só un monumento legado polo pasado, senón unha ferramenta coa que expresamos cousas que non se poden expresar en ningún outro código lingüístico", insistiu.
