FRANCISCO ABUÍN, SEPULTUREIRO MUNICIPAL

"As incineracións no conxunto dos cinco cemiterios municipais triplicáronse nos últimos dez anos"

"Os sepultureiros traballamos con emocións e sentimentos", asegura Francisco Abuín, un dos operarios que atende os camposantos titularidade do Concello. Na súa opinión, as persoas que non teñen mortos "carecen de identidade"
Francisco Abuín no cemiterio. JAVIER CERVERA
photo_camera Francisco Abuín no cemiterio. JAVIER CERVERA

Que é o que lle chamou a atención para dedicarse á profesión de sepultureiro?
Nacín en Ribadavia (Ourense), un pobo que vivía da morte porque producía o 40% dos ataúdes nacionales. A mortalidade é un tema que me gusta e do que son un apaixoado. Cando saquei as oposicións de sepultureiro do Concello de Pontevedra quedei moi contento porque este traballo é unha maneira de servir aos veciños.

Que significado ten para vostede un enterramento?
É a despedida de un ser querido que cumpre facelo ben, coa máxima dignidade posible. Iso nos recorda que nós tamén somos mortais e que temos que valorar a vida que nos deron os nosos pais.

Hai momentos malos nesta profesión?
Hainos, como cando se teñen que sacar unhas cinzas, un proceso que temos que facer con todo mimo e cariño porque eses restos cadavéricos causan sentimento ás persoas queridas que están vendo como se desenvolve a operación. Os sepultureiros traballamos con emocións e sentimentos.

Que é para vostede o cemiterio?
É un lugar que non é só a casa dos mortos senón tamén dos vivos. É un signo de identidade, donde están os nosos seres queridos. As persoas que non teñen mortos carecen de identidade. A pandemia recordounos que somos mortais. Temos que amar a vida pero, ao mesmo tempo, saber que somos finitos.

Como foi o traballo durante a crise sanitaria?
Foi duro para todos porque polas restriccións sanitarias houbo moita xente que non pudo despedirse dos seus defuntos e quedoulles un vacío interior. Foi moi triste porque a dignidade humana pasa por enterrar aos nosos mortos. O día máis triste é o do enterramento, pero despois chegan días de evocación nos cemiterios-xardín no que dar paseos e charlar coa xente.

Cal é para vostede o cemiterio máis bonito de Galicia?
O de San Amaro, sen dúbida. A Ilustración entrou en Galicia por Pontevedra, onde estaban persoeiros como Valle-Inclán e Andrés Muruáis. En San Mauro hai panteóns e unha iconografía moi variada. É un camposanto aberto a todo tipo de relixións.

Cantos enterramentos hai ao cabo do ano nos cinco cemiterios de titularidade municipal (San Amaro e dos das parroquias de Bora, Ponte Sampaio, Campañó e Lourizán)?
No ano 2021 houbo 327 enterros, dos cales 87 foron incineracións, o que representa un 30% do total, cando en 2012 a porcentaxe de incineraciónes era dun 12%. Iso quere dicir que nos últimos dez anos as incineracións case se triplicaron. O máis importante na vida é cumplir a vontade do defunto. Se opta polo método da incineración, que está moi de moda, hai que facelo. Se quere un enterro común en nicho, tamén. Sexa cal sexa o tipo de entierro, o que está claro é que o defunto vai ao Ceo.

Como está sendo nestes días o traballo da brigada de Cemiterios?
Puxemos en funcionamento un operativo de limpeza dos cinco camposantos municipais para telos adecentados e nas mellores condicións para recibir ás visitas da xente que ven a honrar aos seus mortos.

Para vostede a morte tamén é unha fonte de inspiración, a tenor dos traballos literarios que leva realizados sobre este tema?
Neste punto teño que facer un inciso para aclarar que non é mesmo a morte que a mortalidade. A morte é un acto biolóxico que lle sucede a todo ser vivo, mentres que a mortalidade é soamente humana. Nós somos conscientes da nosa propia morte. Temos que saber que somos mortais e buscar a maneira de deixar neste mundo a imaxe máis positiva da nosa vida para que lle quede de recordo aos nosos seres queridos e á cidade buscando a inmortalidade, parecerse a Aquiles cando vai a Troya, salindo do confort e dedicarse a ter unha vida plena. Só morres cando a xente te olvida. Temos que buscar a maneira de aportar algo á familia e á sociedade na que residimos para que a nosa vida sexa plena.

San Mauro contará en breve con una pradera para esparcir cenizas
La creación de una pradera en el cementerio de San Mauro en la que se podrán esparcir cenizas de familiares fallecidos es un proyecto que pretende impulsar el Concello de inmediato. El plan fue bautizado como ‘Voltar á terra’, e incluye también la creación de una sala para llevar a cabo ceremonias funerarias de distintos credos o laicas. La Administración local invertirá en esta iniciativa 458.000 euros.

Este nuevo espacio dentro del cementerio municipal ocupará una parcela de 5.800 metros cuadrados y supondrá una ampliación de San Mauro. Además de la pradera para esparcir cenizas y la sala para ceremonias civiles de despedida, el área incluirá más de un millar de columbarios y sepulturas para urnas funerarias en las que se podrán instalar placas de recuerdo a los fallecidos.

La zona contará con tres obras artísticas: un conjunto escultórico de Daniel Caxigueiro; un mural de la artista plástica Amelia Palacios, y una pieza del escultor Jesús Valmaseda.

El proyecto fue diseñado por el estudio arc+s arquitectura, y convertirá al camposanto de San Mauro en uno de los primeros de Galicia en contar con una sala para ceremonias funerarias de otros credos que no sean el católico y para despedidas laicas.

Atrio

La falta de aparcamientos en el barrio de San Mauro empuja a los conductores a la difícil buscar un lugar en el que estacionar. Uno de esos lugares es el atrio en el que se encuentra la capilla del patrón y que muy pronto perderá su condición de aparcamiento. El Arzobispado, propietario de este espacio, tiene previsto cerrarlo al tráfico para convertirlo en una zona de recreo y encuentro vecinal a la que incluso tiene previsto dotar de bancos.

Operativos en San Mauro y Lérez

La Policía Local ha habilitado un dispositivo especial en las inmediaciones de los camposantos de San Mauro y Lérez debido a la gran afluencia de gente que se registró ayer y que se prevé para hoy.

En San Mauro, con el fin de facilitar el estacionamiento a ambos lados de la calzada, se habilita una vía de entrada y otra de salida para evitar atascos y retenciones, de forma que el acceso al cementerio se efectúa desde la calle San Mauro hacia la Camposanto (se impide el acceso de vehículos procedentes de Pintor Laxeiro-Camposanto hacia la necrópolis, desviando el tráfico a la altura de Pintor Ricardo Portela hacia Xoán Carlos I.

En Lérez se permite el estacionamiento en el acceso al cemiterio y al aparcamiento, polo que se establece un sentido único de circulación, con acceso por A Piolla y salida hacia O Outeiro).

Comentarios