Trinta e sete anos despois de que a URSS realizase a anterior aluaxe dun artefacto fabricado polo home, China logrou pousar no chan da Lúa a sonda Chang E 3, reactivando unha rama da carreira espacial, a exploración lunar, que parecía esquecida desde os grandes fitos dos 60 e 70.
A terceira misión das sondas lunares chinesas Chang E, bautizadas así en honra a unha deusa que segundo lendas orientais vive na lúa, aterrou con suavidade no satélite terrestre, case sen levantar po lunar, ás 21:12 hora local chinesa do sábado (13:12 GMT), 12 días logo de partir da base de Xichang.
A manobra iniciouse na máis próxima das órbitas na que a sonda se situou nos últimos días, a 15 quilómetros da superficie selenita, desde onde comezou a desacelerar a súa velocidade orixinal de 1,7 quilómetros por segundo (6.120 km/hora).
Describindo unha parábola descendente, a nave colocouse en posición perpendicular sobre a Lúa a uns 100 metros de altura, e desde alí planeou ata a planicie Sinus Iridum (Bahía dos Arcoiris), unha ampla chaira basáltica nunca antes explorada.
Emitida en directo por varias canles da televisión estatal chinesa CCTV, a manobra é -segundo o programa espacial do país asiático- unha das accións máis complexas da historia da carreira espacial nacional.
O logro converte a China no terceiro país do mundo en ser capaz de levar a cabo aluaxes controladas, tras EEUU e a URSS, e para a potencia asiática é ademais a súa primeira aterraxe nun obxecto extraterrestre.
A anterior aluaxe suave fora o da sonda Lúa 24, da extinta Unión de Repúblicas Socialistas Soviéticas, o 18 de agosto de 1976.
Durante o seu achegamento hoxe á Lúa, a sonda chinesa ofreceu imaxes moi nítidas da superficie lunar, axudada pola ausencia de atmosfera e por atoparse na cara iluminada do satélite terrestre.
Poucos minutos logo de pousarse na lúa, a Chang E 3 despregou paneis solares co fin de acumular a enerxía necesaria para poder activar na superficie selenita o robot móbil Yutu (Coello de Jade), que se separou da sonda sete horas despois da aluaxe, ás 4:35 hora local do domingo (20:35 GMT do sábado).
Alimentado mediante paneis solares e equipado con seis rodas, un brazo mecánico e tres pares de cámaras, o Coello de Jade -nome escollido por votación popular- é capaz de escavar e de sondar mediante radar a profundidades de ata cen metros.
O "paseo" do Yutu pola Lúa marcará outro fito, xa que o único país que ata agora despregara robots móbiles na lúa era a URSS, e a última vez que o conseguiu foi fai 40 anos, co Lunojod 2 (1973).
China lanzou a súa primeira sonda lunar, o Chang E 1, en 2007, e a segunda, Chang E 2, en 2010.
O país asiático busca a longo prazo levar astronautas ao satélite terrestre, e aínda que aínda non hai unha data fixada para iso espérase que sexa cara a 2020, época na que China tamén espera ter unha base espacial permanente orbitando ao redor da Terra.
Antes, China planea o envío dunha cuarta sonda lunar en 2015 e outra en 2017, esta con a misión de ser a primeira capaz de regresar á Terra, claros preparativos para unha misión tripulada nun futuro máis afastado.
EEUU é o único país que logrou enviar astronautas á Lúa, a primeira vez en xullo de 1969 (Apolo 11) e a máis recente en decembro de 1972, coa decimoséptima e última misión do programa Apolo.
Nos anos 80 Washington e Moscova abandonaron por completo os voos lunares, e aínda que se renovaron nos 90 (década na que Xapón se uniu á carreira da exploración lunar), todas as sondas enviadas desde entón non realizaron aluaxes suaves, senón que impactaron contra a Lúa.
"Fronte á carreira espacial do século pasado entre EEUU e a antiga Unión Soviética, o 'regreso á Lúa' actual baséase máis en curiosidade e ánimos de explorar o universo descoñecido", opinou hoxe o enxeñeiro Sun Haixian, subdirector do programa chinés de exploración lunar, citado pola axencia oficial Xinhua.
O éxito logrado hoxe por China, que co seu programa espacial busca demostrar que pode competir con tradicionais potencias tecnolóxicas logo de décadas de subdesarrollo e illamento internacional, prodúcese dez anos despois de que o país asiático lanzase ao espazo ao seu primeiro astronauta, Yang Liwei.
