O ano da memoria histórica. A Fundación Alexandre Bóveda quere que a figura do intelectual galeguista e a doutras persoas perseguidas ou asasinadas durante a guerra civil e a ditadura franquista sexan recoñecidas a nivel público en Galicia. Para iso lanzarán unha nova ofensiva para que o Parlamento galego institucionalice o Día da Galiza Mártir.
A Xunta leva anos evitando esta iniciativa, que regresará á sede do Hórreo para o seu debate parlamentario. O obxectivo é que en 2021 poida celebrarse esta efeméride en recordo daqueles que foron represaliados por defender a democracia. "Cada vez estamos a solicitar máis apoios", asegura o vicepresidente da Fundación Bóveda, que asegura que o Concello de Lugo sumouse a esta proposta e que a Deputación lucense tamén a levará a Pleno.
Concellos como o de Pontevedra manifestaron sempre o seu apoio a esta proposta, que se traduciu en distintas reivindicacións e iniciativas. Unha das máis simbólicas fíxose visible no barrio A Eiriña. O 10 de febreiro de 2016, coincidindo co 110 aniversario do seu nacemento, a Corporación municipal inauguraba o parque de Amalia Álvarez, esposa de Bóveda. O acto congregou ao redor da súa figura a políticos de distinta ideoloxía.
Ata non facía moito tempo, as homenaxes ao redor da memoria histórica, en xeral, e á de Bóveda, en particular, contaban co respaldo de case os mesmos partidos na comarca: os de esquerdas. O cambio de postura en parte da dereita encabezouna o portavoz do Partido Popular de Poio, Ángel Moldes, tras votar a favor dunha moción que BNG e PSOE apoiaran para reivindicar a institucionalización do Día da Galiza Mártir.
O xesto do xefe da oposición en Poio serviu de exemplo para outros mandatarios do seu partido. En 2015, o alcalde de Cotobade, Jorge Cubela, convertíase no primeiro rexedor do PP en sumarse a esta petición. E un mes máis tarde daquel acto, o por aquel entón portavoz do Partido Popular en Pontevedra, Jacobo Moreira, facía o mesmo, pero a título individual, non en representación da súa formación.
Logo de Poio, Riotorto, Monterroso e A Pobra do Brollón, Pontevedra converteuse no quinto municipio galego en adherirse á plataforma impulsada pola Fundación Alexandre Bóveda para que o Goberno autonómico incluíse no seu calendario esta festividade, asociada ao 17 de agosto, día no que Alexandre Bóveda foi fusilado nun monte da Caeira.
O vicepresidente da Fundación Bóveda, Valentín García Bóveda, confía en que se dean pasos firmes para lograr o obxectivo da institucionalización. Afirma que o anteproxecto de Lei de Memoria Democrática, que o Consello de Ministros aprobou o martes pasado como paso previo ao comezo da súa tramitación parlamentaria, "abre unha vía ás conmemoracións á xente que foi represaliada".
García Bóveda reclama que as institucións deben ser máis contundentes á hora de reparar a memoria das vítimas do franquismo. E pon como exemplo as contradicións que poden xerar algunhas iniciativas,como a exposición do cadro de Castelao, A derradeira leición do mestre, que representa o asasinato do propio Alexandre Bóveda. "Carece de sentido cultural e ético que o Executivo galego trouxese ese cadro e o pasease a bombo e prato cando o que conmemora esta obra, o Día da Galiza Mártir, seguen sen ser aprobado", subliñou.
