Os vendedores de recordos da vila de Combarro, un total de 18 establecementos, forman parte do grupo de profesionais que viron como a pandemia golpeaba duramente o seu modo de vida. O centro histórico está aberto e as fronteiras tamén, pero a nova realidade é, de momento, un fluxo de clientes que chega con contagotas.
Así o recoñece Jorge González que é artesán e realiza parte dos obxectos decorativos e recordos que se venden neste núcleo, xa que rexenta tres tendas nas rúas interiores da vila. Jorge abriu as portas, como case todos os comercios de recordos, o día 1. Nas xornadas anteriores dedicáronse a instalar biombos de metacrilato para o cobro, reorganizar as tendas, dotalas con xeles, marcadores de distancia nas caixas e incluso recolocar os recordos que normalmente se expuñan na rúa na contorna das tendas e en terrazas próximas e que este ano, na gran maioría dos casos só se poderán ver no interior dos establecementos, en virtude ás necesidades impostas polo control da pandemia.
A maioría das tendas de souvenirs (hai 18) abriron o día 1 deste mes, pero a influencia de visitantes segue sendo baixa
Con respecto á primeira xornada, o comerciante recoñece sorprendido. "En toda a mañá tivemos cinco clientes", afirma. A cifra ¿é aceptable ou baixa?, preguntámoslle. "Baixísima para ser día 1 de xullo. O normal sería ter cen, só de mañá. Pensa que se coinciden dous autobuses de excursión seguidos ás veces entran trinta ou cincuenta persoas dun golpe todas na rúa", explica. Esta redución tan drástica "que eu penso que aos compañeiros dá hostalería tamén lles está a afectar", levou a que en casos como o seu renuncie a contratar a tres das persoas que traballaban nas súas tendas en tempada alta.
"Non é só que haxa menos xente, é que ao ter todo dentro, non é preciso que haxa un empregado fóra do establecemento controlando para que non leven nada cando pasan moitos visitantes», explica o comerciante.
En canto aos gustos dos compradores, pouco se sabe de momento se a pandemia fixo madeixa no mercado dos recordos turísticos . "Nós somos artesáns e xa hai tempo que vemos como os recordos máis grandes, feitos a man, e a boa artesanía galega tarda máis en venderse ca a máis común. A xente viña apostando por imáns e cousas pequenas que se poidesen comprar con pouco gasto", relata Jorge González, que, en todo caso, cre que a situación seguirá sendo similar. No seu propio negocio, incluso decidiron adaptar a artesanía que realizan, "de xeito que facemos cousas máis pequenas que entran nese tipo de demanda e que teñen máis éxito".
Poderíase pensar que, ante os temores que suscita o virus os produtos alimenticios -que tamén son un dos mellores recordos que un pode levar de Galicia e que en Combarro abundan ata o punto de que varias tendas teñen marcas propias de licores- pasen a interesar menos ao visitante, pero non é o caso. "Nós o que vendemos é o paté de centola e boi de mar, e teñen a mesma demanda, de momento".
Con respecto aos licores e cremas de orujo, un clásico no que na tenda de Jorge están especializados, posto que comercian a marca propia nos seus tres establecementos, a demanda segue sendo boa.
O público que está a chegar a Combarro segue sendo de orixe nacional, e aínda que se viu "a algún procedente de Madrid" e doutros puntos, a maior porcentaxe de visitantes segue sendo galego e da provincia. Con respecto aos cambios na vila histórica, as súas rúas estreitas e as pequenas dimensións dos establecementos eran un reto para o Concello, que hoxe explicará as medidas de regulación adoptadas na zona.
"A xente é moi cauta vese que actúan con moita precaución, poñen o xel e veñen con timidez", reflexiona Jorge González desde o interior da súa tenda, Artesanía Brétema, en cuxo exterior non haberá nin unha parte dos reclamos que adoitaba ter. "Un cambio non viña mal, porque moitos dicían que os recordos na rúa eran demasiados, pero, claro, pasar a estas limitacións para todos dá unha idea de que é todo moi drástico", reflexiona. A vila, desprovista do colorido doutros anos, parece outra, pero quen chega segue paseando e gozando con interese.
