Wöyza: "Inauguramos a sede do Celta cun coro góspel"

Wöyza leva vinte anos dedicada a cantar hip hop soul e é a raíña en Galicia desta música urbana. Este venres actuará no Pazo de Congresos Mar de Vigo á unha do mediodía
Wöyza. EP
photo_camera Wöyza. EP

WÖYZA (MOAÑA, 1984) dará o primeiro concerto "de verdade" no TerraCeo de Vigo. "Dei outros, pero este é o primeiro do grupo". Vai acompañada por unha DJ, dous bailaríns, un pianista —"que viviu nove anos en NovaYork"— e o guitarrista Antonio Casado, El Abuelo, o ourensán que estaba na banda de El Gran Wyoming.

Volve colaborar con El Abuelo.
El vivía en Porto, estaba con Pedro Abrunhosa. Soubo que eu estaba gravando alí, colaborando co grupo de Dilema, e veu coñecerme. Fixemos unha colaboración no disco Pelea, Shhh.

Participa na escena musical dende hai 20 anos, pero a súa discografía é curta.
Quitei dous temas en maio. Ya no estás e unha versión de Libre para a Deputación de Pontevedra. Agora estou preparando o cuarto disco.

Presentouse aos 21 anos.
Gravei unha maqueta en 2005. En 2008 publiquei Pisando. Tivo un millón descargas, pero non está en Spotify por cuestións legais.

Tardou 8 anos entre Pelea e Pisando. Agora leva anos sen publicar.
Nunca parei. Non editei pola miña situación e por falta de cartos. Tiven que sobrevivir.

De que sobrevive?
Traballo na música. Dedícome a actuar, ser coach vocal e a escribir cancións. A maiores fixemos Wöyza and The Galician Messangers, co que demos sete concertos en Alemaña.

"A situación das mulleres no rap está peor que antes. Os artistas non se vinculan coa música nas redes sociais, senón coa estética"

Reivindica a muller en todos os planos. Cambiou a consideración das cantantes no rap.
Está peor que antes. Os artistas non se vinculan coa música nas redes sociais, senón coa estética.

Carmen Rey era un referente feminino na escena galega.
Retirouse. Guadi Galego é un exemplo a seguir. Tivo que desvincularse da escena folk para ser recoñecida.

Que opina de Sés?
É outra escena. Máis política. É unha referencia fundamental para as nenas. Pero hai outras, coma High Pow ou Celtia. As mulleres somos sobrevivintes. Hai unha praza por muller en cada estilo, aínda que pode haber milleiros de homes en cada un.

Vostede é a raíña do rap galego.
Porque fun a primeira en saír e levo moitos anos, pero hai moitas mulleres talentosas que teñen dereito a ser recoñecidas.

E formou un coro de góspel, V-Go Son Coro. Como se forma un coro de góspel en Vigo?
Fixen un cásting. Chegamos a ser cincuenta persoas. Gravamos un documental Vigo negro sound e un disco maxi. Tivemos colaboracións en Porto e con Iván Ferreiro e Escuchando Elefantes, e inauguramos a sede do Celta. Era un coro semiprofesional. Digo isto porque non cobrabamos. O que gañabamos investiámolo en que traer expertos que non desen leccións mestras.

Vostede ten unha relación intensa con Portugal. Iso ten que ver co seu interese pola música negra?
Non, nada. Desde nena escoitaba góspel nas series de televisión. Eu flipaba. Causábame tanta emoción que choraba.

"Hai moitas mulleres talentosas que teñen dereito a ser recoñecidas"

Esa emoción está vinculada ao emocional? É relixiosa?
Non son practicante. Dende pequena me gusta escribir as miñas cancións. Os meus pais non escoitaban música negra. Poñían música de Bob Dylan e Joan Baez. Aprendín que a música pode servir para loitar polos dereitos e para transmitir emocións. Os meus pais son do ano 1958.

Daquela era difícil que a música dos cantautores norteamericanos chegase a Moaña.
A miña nai é uruguaia. Alí había maior apertura. Escoitaba Roberta Flack e a Aretha Franklin. O meu pai é de Moaña. O meu irmán escoita punk. Para min foi definitivo escoitar a The Fugees cando tiña 11 anos. No seu hip hop hai soul, rap e góspel.

Lembra a primeira canción?
Tiña 6 anos, pero non recordo o título. Sempre me gustou escribir. Gústame a poesía. Paseaba polo corredor da casa cantando poesía.

Prepara novo disco.
Estamos preparando as mesturas. Serán sete ou oito temas dun estilo máis aberto que Pelea, aínda que mantén a base de hip hop soul. Haberá afrobeat. O tema principal será en portugués e haberá un tema en galego, que será especial.

Produce os temas.
Produzo do principio ao final. Taballo con outros artistas que me suxestionan.

Compón con guitarra e piano. Estudou música?
Estiven na escola de música, fun a academias, pero nunca fun disciplinada. Son autodidacta.

Comentarios