Adestradores, deportistas, monitores, masaxistas e outros colectivos que realizan unha actividade remunerada en clubs ou asociacións deportivas sen ánimo de lucro, aínda que sexa só durante unhas poucas horas e de forma marxinal, teñen dereito a ter un contrato que legalice a súa relación coa entidade. é o que sosteñen nun informe conxunto os Ministerios de Emprego e Seguridade Social, e de Educación, Cultura e Deportes.
Por iso, o departamento que dirixe Fátima Báñez instará a devanditas entidades a regularizar a relación laboral deses traballadores mediante un contrato a tempo parcial. E advirte de que non é xustificación para non facelo que se trate dunha actividade marxinal, de poucas horas e con retribucións inferiores ao salario mínimo interprofesional (SMI), establecido en 645,30 euros ao mes.
O informe, remitido ao Congreso dos Deputados, sinala que resulta difícil ignorar o carácter laboral das relacións daqueles que «no ámbito de organización e dirección do club ou entidade presten servizos retribuídos». Explica, en base a sucesivas sentenzas xudiciais, por que non se pode eludir a aplicación da lexislación nese ámbito.
Os técnicos do Ministerio subliñan que aínda que non houbese ánimo de lucro non desaparece por iso a obrigación da empresa ou empresario de inscribirse na Seguridade Social. Se non, sería discriminatorio con outros colectivos con fins similares como, por exemplo, as fundacións ou as cooperativas. O fundamental, sinalan, é o réxime xurídico desa relación laboral.
As cantidades, por mínimas que sexan, coas que un club modesto, de base, afeccionado… paga ao adestrador, masaxista ou deportista aínda que estean declarados, agora deberán rexistrarse nun contrato laboral no que se establezan cantidades acordes ao soldo mínimo (21,51 euros ao día).
O informe limítase a recoller parte da xurisprudencia desenvolvida ata a data pola que varias veces as entidades deportivas han tido que pagar aos ‘seus empregados', a pesar da inexistencia dun contrato por escrito ou a argumentación de que estes deportistas ao competir en categorías amateurs e non vivir diso, non son profesionais. A lei que regula a relación especial dos deportistas profesionais desde 1985 específica que «son deportistas profesionais quen en virtude dunha relación establecida con carácter regular, dedíquense voluntariamente á práctica do deporte por conta e dentro do ámbito de organización e dirección dun club ou entidade deportiva a cambio dunha retribución».
Só teñen esta natureza as sumas que non excedan dos gastos reais que o deportista ten que soportar pola práctica da actividade e, ademais, é o club ou a entidade quen han de probalo ante a Administración.
O informe, que a petición dos socialistas será explicado no Congreso por Miguel Ángel Cardeal, limítase a recoller o que xa está recoñecido, con todo agora o Estado porá especial atención, non en balde Emprego non renuncia a inspeccionar se baixo a aparencia de voluntariado escóndese unha relación laboral, o que podería dar lugar á sanción correspondente se non se acredita o contrario. Por iso, e dado que se fala dunha situación que afecta a varias decenas de miles de persoas en todo o país, recomenda aos clubs e entidades que documenten ben todos os seus vínculos con colaboradores. Ademais, está a elaborar xunto ao Consello Superior de Deportes (CSD) un modelo de acordo laboral tipo para ese colectivo.
En Pontevedra. Sentenza de referencia
Un precedente que avala o obxectivo do Goberno é a sentenza emitida, en outubro en 2012, na que un maxistrado do Xulgado do Social de Pontevedra recoñecía relación laboral de tres futbolistas do Estradense, na tempada 2009-2010, a pesar da ausencia de documentos. A súa señoría usou como referencia unha sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Estremadura.
Para o Goberno tamén é irrelevante a cualificación que lle dean as partes ás cantidades percibidas. Para determinar verdadeiramente a súa natureza, desde Emprego sinalan que a periodicidade e uniformidade no pago de cantidades pode ser un indicio do seu carácter retributivo.
O voluntariado, unha solución que o Goberno considera excepcional
Desde o Executivo, no entanto, ábrese a porta a que «só excepcionalmente se poida considerar que a relación é de voluntariado naqueles clubs e entidades deportivas que concierten acordos ou compromisos dese tipo e «sempre que cumpran todos os requisitos que esixe a lexislación». Neste sentido, haberían de proceder ao «aseguramiento obrigatorio do voluntario fronte aos riscos derivados de accidentes ou enfermidade pola súa actividade». Máis aínda, terían que especificar antes que gastos vanse a compensar e a súa contía; «en caso contrario, entenderase que a percepción económica é retributiva».
Ademais, o compromiso de incorporación do voluntario ao club «farase por escrito detallando os dereitos e deberes de cada parte, o contido das funcións, actividades e tempo de dedicación, así como a duración do compromiso xunto coas causas e formas para desvincularse». Todo iso -recolle o documento- mantendo «un carácter altruísta e solidario», pois só se reembolsarán os gastos ocasionados.
