Reducir táxaa temporalidade a un máximo do 8% á vez que, antes de finais de 2024, prevese dar estabilidade a uns 300.000 interinos de longa duración. Son os obxectivos do decreto que o Goberno aprobou a inicios de xullo tras chegar a un acordo con CC.OO., UXT e CSIF.
O reto non é pequeno, pois a enquisa de poboación activa revela que a taxa de eventualidade no sector público áchase en máximos históricos ao alcanzar o 30,6% en España, con 1,05 millóns de traballadores, unha cifra que se disparou con os reforzos da pandemia en áreas como a sanidade, a educación e a atención a maiores e dependentes. En Galicia, son 57.800 os asalariados temporais, o 29,3% do total. Neste caso, só no terceiro trimestre de 2008, nos primeiros compases da anterior crise, foron máis: 60.900 (entón, eran o 30,2%). A falta de estabilidade é incluso maior que no sector privado, cun cociente de eventualidade do 22,7% en Galicia e do 23,6 no Estado.
O texto, que se tramitará no Congreso como proxecto de lei —o que permitirá introducir cambios coa vista posta en aprobalo a mediados de outubro— inclúe aspectos que non convencen a todos. Entre os puntos cuestionados está que aqueles que leven máis de dez anos ocupando de forma ininterrompida unha praza estrutural que non se sacou a concurso consolídense no seu posto de forma automática, isto é, sen pasar unha oposición. Bastará coa valoración de méritos.
Sindicatos e plataformas de traballadores ven os cambios no novo decreto "discriminatorios" e incluso "inconstitucionais"
Este suposto, que o Goberno incluíu no texto para conseguir o apoio de ERC para validar o decreto, suscitou as críticas dos sindicatos asinantes do acordo inicial e de plataformas de traballadores, que ven os cambios "discriminatorios" e incluso "inconstitucionais" para, por exemplo, os sanitarios e profesores que durante anos encadearon contratos cubrindo varios postos. Tamén cuestionan que o límite se puxese en dez anos cando o Supremo (TS) e o Tribunal de Xustiza da UE (TJUE) deixaron claro que a temporalidade que pase os tres anos é excesiva.
Na súa redacción actual, o decreto fixa que o resto de eventuais deberán acudir ao proceso selectivo que se convoque para cubrir a súa praza, unha proba na que a súa experiencia terá un peso do 40%. Aqueles que non superen o exame, serán indemnizados con 20 días de salario por ano traballado ata un máximo de 12 mensualidades. Ademais, as administracións terán na súa man fixar que as oposicións non sexan excluíntes para integrarse en bolsas de interinos específicas ou xa existentes.
Nesta situación, a través do despacho Navas&Cusí, os colectivo Empregados públicos en abuso (Epa) interpuxo o 24 de xullo unha denuncia ante o TJUE para forzar á Comisión Europea a pronunciarse sobre o abuso da temporalidade no sector público despois de que Bruxelas abrise un expediente sancionador a España en 2013. O bufete ve insuficiente a última sentenza do TS, que en xuño revisou o seu criterio e declarou que as interinidades para cubrir unha vacante non poden exceder os tres anos e que, traspasado ese prazo, o traballador debe ser recoñecido como indefinido non fixo.
Esta docente, accedeu ao consorcio —integrado pola Xunta, 284 concellos e cinco mancomunidades para xestionar a rede de escolas infantís e a de centros de atención aos maiores e a dependencia, entre outros servizos— cando a chamaron para cubrir unha praza en 2008, un ano logo de aprobar a oposición, a pesar do cal quedou sen praza.
María, que reivindica a "fijeza" como a solución que debería aplicarse, relata que ocupou esa vacante de forma ininterrompida sen que se convocase o preceptivo concurso de oposición ata que en 2013 o ente público decidiu amortizala. "No entanto, seguiron necesitándome, porque me situaron noutro sitio. De feito, teño recoñecidos os trienios desde 2008". A traballadora sostén que o ente público cun "índice máis alto de fraude de lei é o Consorcio, pois dos 2.000 traballadores, 1.700 están nesta situación".
Descontenta coa reforma impulsada polo Goberno, ao entender que incorre en discriminacións "", reivindica que os empregados sexan recoñecidos como indefinidos, que "non como funcionarios", unha vez que transcorran tres anos sen convocar a praza que ocupan. "Temos máis que demostrados os méritos", recalca.
41%. é o cociente de temporalidade que existe no sector público no País Vasco, o nivel máis alto do Estado. Madrid ten o máis reducido, do 25,9%.
Marcha a Santiago pola fijeza. Traballadores públicos de varios puntos do país lanzaron unha iniciativa nas redes sociais baixo a lema Temporais en Loita! A Santiago pola fijeza!. O domingo 29 confluirán no Obradoiro para reclamar a estabilización de interinos, persoal estatutario e temporais.
