Linde xustifica a xubilación despois dos 67 anos para soster as pensións

O gobernador do Banco de España, Luis María Linde, opina que atrasar aínda máis a idade de xubilación "podería estar xustificado" para garantir a sustentabilidade do sistema público de pensións, e puxo sobre a mesa unha medida adoptada nalgúns países, onde a idade de acceso legal á xubilación depende da esperanza de vida.

Durante a súa comparecencia ante a Comisión de Seguimento do Pacto de Toledo no Congreso, Linde responsabilizou do déficit da Seguridade Social ao incremento dos gastos, que creceu un 3,9% entre 2007 e 2015, case catro veces máis do que aumentaron os ingresos no mesmo período (+0,9%).

Nestas circunstancias, o sistema enfróntase fundamentalmente a un reto demográfico polo envellecemento da poboación -que leva un menor número de cotizantes- e o aumento da esperanza de vida -que fai que haxa que pagar pensións durante máis tempo-, asociado ademais a unhas nóminas máis elevadas para os xubilados a resultas dunhas maiores e mellores carreiras de cotización.

REDUCIR A TAXA DE SUSTITUCIÓN. Neste contexto, o gobernador sinalou que xa se tomaron medidas para compensar estes desequilibrios coas reformas das pensións do PSOE, que en 2011 atrasou a idade de xubilación aos 67 anos, e do PP, que en 2013 introduciu o factor de sustentabilidade e desvinculou a evolución das pensións do IPC.

Así, á marxe dos efectos positivos que tería unha mellora do mercado laboral, Linde defendeu que faría falta reducir a taxa de substitución -a porcentaxe do último salario que se recibe como pensión inicial- aínda que recoñeceu que iso xa se conseguiu co factor de sustentabilidade aprobado polo Goberno popular, que empezará a aplicarse en 2019. Con todo, incluso nun escenario de pleno emprego, a redución da taxa de substitución necesaria para garantir a sustentabilidade do sistema no medio e longo prazo sería "moi elevada", polo que Linde cre que "o sensato" é buscar solucións tanto pola vía de redución da taxa de substitución como de incremento dos ingresos.

XUBILACIÓN. No primeiro apartado, o gobernador avogou por novos atrasos da idade de xubilación, dada a maior esperanza de vida, as menores esixencias físicas dos traballos, o atraso na entrada ao mercado laboral e as mellores condicións de envellecemento. "Calquera medida encamiñada a desincentivar a xubilación anticipada e atrasar a xubilación tería efectos positivos sobre a sustentabilidade do sistema", insistiu, sinalando que algúns países optaron incluso por establecer "enlaces automáticos entre a esperanza de vida e a idade de xubilación", aplicando contas nocionales en función das que a contía da pensión depende das cotizacións achegadas durante a vida laboral.

No entanto, o responsable do Banco de España engadiu que sería positivo "estender" a incidencia dos fondos privados de pensións para "complementar" os recursos públicos durante a xubilación, aínda que recoñeceu que este tema é "complexo" e require dunha "análise" exhaustiva sobre os períodos transitorios, se se fan obrigatorios ou voluntarios ou os niveis de rendibilidade aceptables en contextos de baixa produtividade, entre outras cousas.

FONTES DE FINANCIACIÓN. A segunda vía a explorar para garantir a sustentabilidade da Seguridade Social é buscar novas vías de financiamento. Neste punto, Linde rexeita a posibilidade de incrementar as cotizacións sociais polo impacto que isto tería sobre o mercado laboral e tamén alertou de que destopar as cotizacións xeraría un "forte incremento dos custos laborais" e afectaría á relación entre contribucións e pensións se non se incrementan á vez as pensións máximas.

Outra posibilidade sería destinar os fondos da Seguridade Social unicamente ás pensións de xubilación e financiar o resto de pensións -como viuvez ou orfandade, entre outras- cos Orzamentos Xerais do Estado, o que "esixiría reducir outros gastos públicos ou aumentar a imposición xeral", algo que o gobernador desaconsella porque podería afectar á súa vez ao crecemento económico.

Neste contexto, Linde cre necesario manter un mecanismo automático de equilibrio como o actual índice de revalorización, aínda que poida ser reformado, e tamén emprazou ás Administracións públicas a "volver á senda de consolidación fiscal e redución da débeda para situar as finanzas públicas na mellor posición para afrontar" os retos futuros, que esixen unha "estratexia ampla de política económica" e a "maior transparencia posible".