Apertados pola brusca caída dos ingresos como consecuencia da crise sanitaria, multitude de pemes e autónomos seguen cargando con outra das lousas arraigadas na economía española: os dilatados prazos de pago no ámbito público e privado. Co debate sobre a fixación dun sistema de sancións de volta no Congreso, trátase dun problema endémico nun país no que os concellos e entes locais abonan as facturas dos seus provedores nunha media de 70,35 días, mentres que as comunidades responden en 34,77 e a administración central, en 35,47, isto é, por encima das 30 xornadas que fixou a lei de morosidade como máximo a partir de 2013 para o sector público.
Segundo os últimos datos do Ministerio de Facenda, con data de setembro, 99 dos 271 concellos que actualizaron a súa información superaban ese tope e, en conxunto, acumulaban nos caixóns facturas pendentes por valor de 52,15 millóns de euros, isto é, o 58% da débeda comercial dos municipios galegos que renderon contas. No conxunto do Estado, o importe global dos pagos pendentes superaba ao peche do terceiro trimestre os 2.200 millóns a nivel local.
Sen chegar aos extremos de Revilla de Collazo (Palencia) e de Cortes de la Frontera (Málaga), onde os autónomos e pemes soportan prazos de pago dunha media de 1.930 e 1.315 días, isto é, máis de cinco e tres anos, respectivamente, o municipio galego peor situado é o ourensán da Gudiña, onde cobrar pola prestación dun servizo esixe esperar uns 621 días.
Na provincia atópase tamén o segundo peor pagador de Galicia: A Bola (567 días), en tanto que no terceiro posto figura Vilanova de Arousa (419,7 días). En setembro de 2019 xa se atopaban entre os sete peores alumnos, aínda que entón a palma levábaa o municipio ourensán de Pobra de Trives, onde a dilación pasaba os dous anos (759 días).
O ano pasado eran 104 os municipios que non se axustaban aos 30 días que marca a lexislación como tope e, en conxunto, debían uns 71 millóns de euros. A lei fixa en 30 días o prazo máximo de pago para o sector público.
Entre tanto, os que menos tardan en pagar son Lobeira, que non chega nin a un día (0,14) e Ribeira de Piquín (0,42).
O Congreso tramita unha nova regulación cun réxime de multas de ata un millón para os incumplidores no sector privado
Os datos revelan que a provincia de Ourense é a que concentra o maior número de municipios incumpridores. Eran 37 ao termo do terceiro trimestre, isto é, practicamente catro de cada dez. Por detrás sitúanse A Coruña, con 28; Pontevedra, con 18 e Lugo, con 16 municipios que saldan as súas débedas por enriba do que establece a lei.
En 2019, a proposición de lei pola cal se ía establecer un réxime de sancións para aqueles que vulnerasen os 30 días no pago de operacións comerciais na esfera pública e os 60 na empresa privada quedou en stand by polo adianto electoral de abril. Agora, o debate reabriuse. En setembro, o Congreso validou iniciar a tramitación dun novo texto que recolle multas de ata un millón de euros que poderán tramitar tanto o Estado como as autonomías.
Ademais, a norma impulsada por Junts per Catalunya prevé que as sancións e a identidade dos infractores se fagan públicas e que, a maiores, se penalice ás empresas reincidentes vetándolles o acceso a contratos co sector público, a obtención de subvencións e de financiamento do Instituto de Crédito Oficial e deixándoas sen deducións no IRPF e no imposto de sociedades.
65%
É a porcentaxe de empresas ás que os seus contratistas esixen soportar prazos superiores a 60 días.
Enrique Sáez Ponte: "En plena crise, pagar máis rápido é o mellor que poden facer as administracións"
Ante unha crise sen precedentes, o economista coruñés e cofundador da Plataforma Multisectorial contra a Morosidade, Enrique Sáez, incide en que "unha das melloras" que deberían implementar as administracións é "pagar máis rápido". "É unha forma de inxectar diñeiro que mellora a solvencia do país e a viabilidade de pemes e autónomos". Ao seu xuízo, coa chegada dos fondos da UE, Goberno central e autonomías deberían "forzar" a municipios e entes públicos a estar ao día cos seus provedores.
Ante uns datos que indican que, das sete cidades, Ourense é a peor pagadora cunha media de 125,4 días, en contraste con Lugo (10,6), Vigo (11,4), Pontevedra (19,08) e A Coruña (26,3), que si cumpren, Sáenz apunta a unha "dinámica" pola cal os concellos do norte "pagan mellor". Para o expresidente da Unión de Almacenistas de Hierros de España, isto garda relación coa escasa "industrialización".
Ao seu xuízo, o poder das grandes construtoras e o feito de que aos bancos lles beneficía "o negocio de financiar circulante" con produtos como o confirming dificultan atallar unha lacra que frea a expansión das pemes.
