Á espera de que a Audiencia Nacional resolva os recursos que oito industrias e dúas patronais do sector lácteo contra as multas por valor de 80,6 millóns de euros que lles impuxo o 11 de xullo de 2019 a Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia (CNMC) ao detectar que entre os anos 2000 e 2013 chegaron a pactos para conter os prezos do leite e filtráronse información sobre gandeiros chegando a intercambiarllos, o xulgado do Mercantil número 1 de Granada ditou unha sentenza pioneira.
A resolución, con data do 30 de xuño, condena a tres industrias a indemnizar a unha sociedade agraria de transformación (SAT) integrada por 17 produtores navarros con 1,85 millóns de euros por lucro cesante, máis outros 158.578 euros para cubrir "o dano emerxente", isto é, os honorarios dos avogados que a SAT tivo que contratar para intervir no expediente impulsado pola CNMC. A xuíza instrutora considera probado que as compañías denunciadas infrinxiron, entre os anos 2000 e 2014, "o dereito da competencia" e constituíron un "cártel" co que causaron "un dano á demandante e aos seus socios" aos que, "cando menos, dificultóuselles a posibilidade de elixir aos compradores e negociar os prezos". O fallo, que referenda a existencia dun "desequilibrio do poder negociador da industria transformadora" fronte aos gandeiros, expón que o prexuízo se concreta en que as granxas venderon o leite "a un prezo máis baixo do que obtivesen nun mercado plenamente competitivo".
A pesar de que a compensación polo menor prezo obtido pola venda do alimento queda no 17% dos 10,8 millóns que a SAT chegou a reclamar e exclúe compensar os intereses moratorios, o fallo senta un precedente importante.
Así o explica Rafael González del Río, de Caruncho Tomé & Judel Avogados. Aínda que o despacho non levou o asunto sobre o que falla o xulgado granadino, tras analizar o seu contido, o letrado sinala que "abre a vía" ao recoñecer o dereito dos gandeiros "a ser indemnizados" en canto a Audiencia Nacional confirme as sancións impostas pola CNMC. O experto —que sinala que a sentenza "é unha rara avis", pois a SAT navarra interpuxo a súa demanda en 2015, sen que Competencia ditase unha resolución firme sobre o expediente aberto á industria láctea a nivel nacional— incide en que o fallo tamén deixa clara a importancia de contar cun informe pericial "solvente" á hora de cuantificar os danos.
VÍA EXTRAXUDICIAL. Tras a resolución que Competencia ditou o 11 de xullo de 2019, e dado que os cálculos máis conservadores apuntaban a que o prazo de prescrición dos feitos podía ser dun ano a contar desde o pronunciamiento do superregulador, Caruncho Tomé & Judel Avogados presentou en nome de 500 gandeiros galegos —na súa maioría de Lugo— reclamacións ante as industrias. Do mesmo xeito que outros bufetes, solicitou alcanzar acordos indemnizatorios extraxudiciais. "Algúns fabricantes contestaron, aínda que todos rexeitárono alegando que a resolución sancionadora está recorrida ante a Audiencia Nacional", indica o letrado Rafael González do Río.
