MEDUSAS, carabelas portuguesas, peixes araña, ourizos de mar e hidrozoos son as principais especies venenosas que habitan nas praias españolas no verán e que poden causar lesións aos bañistas, explicou o biólogo mariño Josep María Gili, quen precisa ademais como tratar cada doenza.
Estes animais mariños viven en augas abertas pero "no verán son arrastradas ata as cálidas augas das zonas costeiras, onde causan cerca do 50% das lesións que sofren as persoas nas praias", indicou o científico.
De aspecto gelatinoso e transparente, estes animais posúen unhas células urticantes que alcanzan a súa máxima concentración nos tentáculos que "poden causar lesións tanto a nivel cutáneo como sistémico" e que adoitan producirse con maior frecuencia ao contactar accidentalmente con elas durante un baño no mar.
Quitar os restos de medusa sen fregar, lavar con abundante auga salgada e aplicar xeo seco a intervalos son as recomendacións xerais para tratar o seu veleno, sostivo o experto tras desmentir "o mito de que usar vinagre é bo". O emprego deste líquido, con todo, "si é un remedio efectivo fronte ás picaduras da carabela portuguesa, unha especie de sinóforo de aparencia moi similar ao das medusas, cuxo contacto pode producir escozor e dor intensa que se debe tratar con calor", apuntou.
O vinagre só é útil para os hidrozoos
Para reducir o rozamento da pel con estes animais e con iso, o efecto do seu veleno, "é recomendable aplicar unha abundante cantidade de crema solar sobre o corpo", unha medida que tamén serve contra as picaduras dos peixes araña, que provocan unha intensa irritación local e dor instantánea.
O biólogo asegurou que a maioría das picaduras destes peixes —chamados en Galicia escarapotes ou fanecas bravas—, que posúen dúas pequenas espiñas encima da dorsal, prodúcense "ao pisalos inadvertidamente co pé cando están semienterrados na area da praia ou ao desengancharlos coa man" dun anzol, xa que polo xeral son "bastantes sedentarios" e non adoitan atacar "a menos que sentan ameazados". O mellor remedio contra a súa picadura consiste en mergullar a zona afectada en auga moi quente xa que as toxinas son termolábiles: é dicir, altéranse pola acción da calor.
Coa maior parte da súa superficie cuberta por pugas, os ourizos de mar son outra das especies que ameazan a tranquilidade dos bañistas, sobre todo se camiñan polas rocas.
Para tratar as feridas punzantes producidas por estes equinodermos, "primeiro débense retirar con coidado as espiñas e acudir a un médico" quen pode recomendar cremas corticoides ou analxésicos.
Adheridos ás rocas, tamén se atopan os hidrozoos, unha especie de cnidarios co aspecto de pequenas plumas "que causan o mesmo tipo de efectos urticantes das medusas, cando topamos con eles por erro", afirmou o investigador.
Ao seu xuízo, a dor é "parecido ao dunha queimadura" e para aliviar estes síntomas a primeira actuación ha de ser "limpar a ferida con auga de mar, evitando a auga doce" e aplicar frío e, neste caso si, vinagre na zona afectada.
Se a dor persiste, "hai que acudir ao médico e utilizar antiséptico para evitar infeccións e terminar cunha pomada con corticoides", segundo concluíu o experto.
