Trece comunidades autónomas, entre elas Galicia, e case todas as concas hidrográficas españolas atópanse afectadas polo lindano, unha pesticida prohibido na Unión Europea desde 2008 para calquera uso e que España produciu ata principios dos anos 90.
Así o denunciou Ecoloxistas en Acción durante a presentación do informe "Lindano, presente dun legado tóxico", no que inciden en que se detectou a pesticida en case todas as concas e que se obtiveron valores iguais ou superiores á media nas do Guadalquivir, Cantábrico Oriental, Douro e Segura.
O HCH-lindano é un insecticida "persistente, tóxico e bioacumulable", que, na súa produción, xerou entre seis e dez toneladas de residuos por cada tonelada de produto vertidas por diferentes puntos de España, sen saber a súa localización, cantidade depositada e condicións nas que se realizaron.
A organización avanzou que, empresas de Barakaldo e Erandio, Chemical e Nexana, xunto con Transportes Bonbin e Industrias Químicas do Norte (Inquinosa) de Sabiñanigo (Huesca) están directamente relacionadas coas verteduras incontroladas de lindano.
Para os ecoloxistas, isto explica que anos logo da súa prohibición sígase detectando no medio ambiente de zonas de strong <>Galicia (O Porriño), Aragón (Sabiñánigo) e País Vasco (conca do baixo Nervión-Ibaizabal e Gardelegi en Vitoria).
Respecto das comunidades, hai constancia do HCH en 13 delas: Comunidade de Madrid, Castela e León, Castela-A Mancha, Galicia, Andalucía, Estremadura, Comunidade Valenciana, Aragón, Cataluña, Navarra, País Vasco, Rexión de Murcia e Cantabria.
O estudo tamén inclúe a detección de elevadas concentracións na madeira de árbores de chans contaminados, sobre todo nos mostraxes realizadas por Ecoloxistas en 2019 en vertedoiros de Huesca (Sabiñánigo) e Bizkaia (Enekuri e Jata).
Ecoloxistas en Acción fixo fincapé no "paradoxo" que supón que a normativa europea e española sobre augas para consumo humano permita valores de lindano ata 2,5 veces superiores aos establecidos para a calidade de augas, polo que avogaron por unha adaptación lexislativa urxente.
A organización urxiu a erradicar o legado tóxico destes residuos e pediron ao Ministerio para a Transición Ecolóxica "implementar medidas de detección de depósitos non controlados e descontaminar chans e auga".
O informe, con datos de 2017 e 2018 -salvo o último trimestre-, está elaborado con información do Ministerio para a Transición Ecolóxica (Miteco) e a Axencia Vasca da auga (URA) e participaron Javier Vázquez (coordinador), Koldo Hernández (responsable sustancias químicas) e Carlos Alonso (área xurídica ).
