OS GALEGOS separan cada día máis e mellor o lixo que xeran nos seus fogares e traballos, incrementando aos poucos as taxas de reciclaxe e proporcionando unha segunda vida a moitos produtos. Con todo, hai unha serie de residuos, pequenos e cotiáns, que se adoitan subestimar polo seu aspecto inofensivo. En lugar de ir a papeleiras ou cinceiros, o seu destino adoita ser o chan ou o inodoro, onde co paso do tempo acaban acumulándose e xerando un auténtico problema, tanto económico como ambiental.
Para investir esta tendencia, a Sociedade Galega do Medio, dentro do seu labor de concienciación, fai un chamamento aos galegos para que presten atención a esta minibasura, constituída maioritariamente por cabichas, chicles, toallitas e bastoncillos de algodón. En contra do que se cre, advirten desde Sogama, "nunca desaparecen" ou no mellor dos casos tardarán centos de anos en facelo.
Por iso é importante tomar conciencia de que non son residuos inocuos senón altamente contaminantes se non se tratan ben. E o primeiro paso para investir a mala praxe á hora de xestionalos é mentalizarse e ter moi claro un concepto: nin o chan nin o inodoro son contededores de lixo.
TODO AO CHAN. Por desgraza, cigarros e chicles alfombran as nosas rúas e prazas. Fúmanse 6 trillones de pitillos ao ano no mundo e millóns desas cabichas van o chan. Pero o problema non é só a cantidade, senón que o filtro acumula decenas de compoñentes tóxicos do tabaco, incluíndo sustancias químicas que despois se liberan coa auga. E entre todos os compoñentes nocivos alerta un: o arsénico. Este metal pesado bioacumulable absórbeno as plantas e entra na cadea alimentaria, tanto dos animais como das persoas.
Sogama recorda que nin o chan nin o inodoro son colectores onde se pode arroxar o lixo. Máis na www.sogama.gal
Ademais, no chan, os pitillos comparten hábitat cos chicles. Millóns deles acaban pegados ás beirarrúas —un estudo islandés fala de que van ao chan un 95% das 100.000 toneladas de consumo anual— e a súa retirada é carísima, xa que require maquinaria especial de alta tecnoloxía e custo. Pero o verdadeiro problema dos chicles, máis aló do gasto e a estética, é de saúde, xa que albergan ata 50.000 bacterias,constituíndo todo un problema de saúde pública e unha ameaza.
OLLO AO WC. E se o chan non é un colector, o inodoro tampouco. Por iso Sogama recorda que xamais se deben arroxar nel toallitas húmidas, material de consumo masivo pola súa comodidade pero que non se degrada como o papel, senón que ao ser téxtil desfaise en fibras. Debido á súa capacidade para atraer outro lixo, acaban formando enormes bólas de residuos que atascan e rebentan os saneamentos. A Asociación Española de Abastecemento de Auga estima que este malo costume de tirar a toallita ao váter cústalle de 3 a 6 euros a cada cidadán, uns 200 millóns de euros anuais.
E de forma parecida compórtanse os bastoncillos de algodón, que a UE prohibirá a partir de 2021 xunto ao enxoval de plástico e as pajitas, que afogan a vida nos océanos. O problema aquí non son as grandes bólas de lixo senón que, polo seu deseño, os bastoncillos de algodón eluden todos os filtros e acaban no mar, segundo o Marine Conservation Society (MCS), ata representar hoxe un 60% do lixo humano liberada no saneamento.
Sogama recorda que cinceiros, papeleiras e colectores convencionais son os lugares para cabichas, chicles, toallitas e bastoncillos, non o chan nin o váter. Un xesto moi sinxelo que agradecerán o peto e o planeta.
Fúmanse 6 trillones de cigarros ao ano e 4,5 millóns acaban no chan, sendo as cabichas a principal fonte de lixo mundial. Conteñen químicos altamente perigosos como arsénico e outras sustancias nocivas que se liberan ao contacto coa auga e acaban entrando na cadea alimentaria.
Toallitas: Atasco garantido nas tubaxes
Hai que mentalizarse de que as toallitas non son de papel senón téxtiles, polo que se desfán pero non desaparecen. Nas tubaxes atraen o resto dos desfeitos e acaban formando grandes bólas que atascan e rebentan a rede. España gasta 200 millóns ao ano en sacalas, así que... ¡nunca ao inodoro!
Bastoncillos: Case sempre acaban no mar
Chicles: Albergan ata 50.000 bacterias
Resolver as dúbidas
A Asociación Española de Normalización publicou a norma 149002:2019 sobre produtos desechables no wc. E a Asociación Nacional de Perfumería e Cosmética ten un código de boas prácticas para o uso das toallitas.