O partido gobernante en Polonia, o nacionalista-conservador Lei e Xustiza (PiS), foi a formación máis votada nas eleccións locais e rexionais deste domingo aínda que sen imporse na maioría de grandes cidades, incluída Varsovia. A sondaxe de Ipsos, recollido pola axencia de noticias polaca (PAP) e a televisión TVN24, outorga a Lei e Xustiza o 32,3% dos votos, fronte ao 24,7% que obterían os partidos liberais Plataforma Cidadá e Nowoczesna, unidos na maioría de cidades nunha fronte común para estes comicios.
Por detrás situaríanse o Partido Campesiño, cun 16,6% dos sufraxios, e os considerados populistas de Kukiz'15, cun 6,3 %.
O partido nacionalista gañou con maioría absoluta as xerais de 2015 cun programa electoral que prometía aos cidadáns importantes subvencións, redistribución da riqueza e defensa dos valores tradicionais, aínda que tres anos despois o seu goberno foi acusado de dirixir ao país cara a un réxime autoritario.
De feito, os comicios polacos deste domingo celebráronse despois de que nos últimos días se endurecera o conflito entre o Goberno polaco e a Unión Europea (UE) á mantenta da polémica reforma xudicial lanzada a instancias do PiS, considerada por Bruxelas como un ataque ao estado de Dereito e a separación de poderes.
O líder de Lei e Xustiza, Jaroslaw Kaczynski, valorou positivamente os resultados do seu partido e afirmou que a vitoria confirma o bo traballo do Goberno de Mateusz Morawiecki. "Gañamos cuns resultados que, se se confirman, supoñen un bo auguro para futuras eleccións", dixo Kaczynski, unha mensaxe positiva á que tamén se sumou o xefe do Executivo.
PiS foi este domingo a forza máis votada en nove das 16 asembleas rexionais de Polonia, mentres que os liberais foron a forza máis apoiada nos sete restantes, segundo a citada sondaxe. Nas eleccións locais e rexionais de 2014, Lei e Xustiza obtivo o 26,9% dos votos e foi a forza máis votada en seis provincias.
Pola contra, o bloque liberal imponse nas principais cidades do país, incluída Varsovia, onde o candidato liberal, Rafal Trzaszkowski, obtería o 54% dos votos, segundo a citada sondaxe, polo que non sería necesario acudir á segunda volta. "Creamos un gran e efectivo bloque anti-PiS para estas eleccións, todo un precedente para lograr futuras vitorias", dixo o líder de Plataforma Cidadá, Grzegorz Schetyna, quen tamén valorou positivamente os resultados obtidos pola coalición liberal.
O aspirante nacionalista a Varsovia, Patryk Jaki, foi a gran decepción da xornada para o seu partido, xa que só recibiría o 33% dos votos, segundo a enquisa de Ipsos, o que pon fin ao soño de PiS de estender o seu modelo político á capital do país.
Outras cidades importantes como Lódz, Poznan, Lublin, Bialystok ou Breslavia terían unha sorte similar á de Varsovia, xa que os candidatos liberais impuxéronse con máis do 50% de apoios, segundo Ipsos, que admite unha marxe de erro máximo de tres puntos. En canto ás rexións, e a pesar de ser a forza máis votada, haberá que esperar aos acordos de goberno alcanzado entre as diferentes formacións para saber cantas asembleas rexionais estarán baixo o control de PiS.
A participación, segundo a sondaxe, foi do 51,3%, superior á rexistrada nos pasados comicios locais (46,4%), algo que beneficiaría ás forzas liberais, especialmente nos grandes núcleos urbanos. De confirmarse, esta sería a participación máis elevada rexistrada nunca nuns comicios deste tipo na Polonia democrática.
Os polacos elixían este domingo alcaldes e representantes de todos os municipios e consellos rexionais, aínda que o sentido dos comicios transcendeu o puramente local e trasladouse ao plano do europeísmo.
Unha hipotética saída de Polonia da UE dominou as horas previas aos comicios, nun intenso final de campaña onde Lei e Xustiza, tachado pola oposición de euroescéptico e de protagonizar unha deriva autoritaria, insistiu en que é unha formación europeísta e respectuosa coas normas comunitarias a pesar dos seus continuos enfrontamentos con Bruxelas.
Espérase que o escrutinio oficial cos resultados finais se coñeza mañá, luns, aínda que nas pasadas eleccións locais o reconto oficial demorouse cinco días por un problema informático, o que provocou acusacións de fraude electoral.
