Ruth é "lúo" e o seu veciño era "kikuyu". Aínda que vivían chabola xunto a chabola, nunca se levaron ben. Él non necesitou máis escusas para agredila sexualmente cando o odio entre esas tribos kenyanas alcanzou a súa cota máis violenta en 2007.
A voz de Ruth é apenas un murmurio cando relata a Efe como abusou dela, pero logra conter as bágoas o recordar que perdeu a case toda a súa familia no barrio chabolista de Mathare, en Nairobi. Sete anos despois, cre que chegou o momento de falar, e pedir contas, sobre o que pasou nos días de furia que seguiron ás polémicas eleccións de decembro de 2007.
O cruzamento de acusacións entre os dous principais candidatos a presidir Kenia desatou entón unha onda de violencia político-tribal que aínda hoxe investiga a Corte Penal Internacional (CPI).
Uns 1.200 mortos, 600.000 desprazados e un milleiro de corpos profanados con violencia foi o resultado daquelas semanas, que prenderon cando o opositor Raila Odinga (de etnia lúo) proclamouse vencedor e acusou o presidente electo, Mwai Kibaki (da tribo kikuyu, maioritaria en Kenia), de fraude electoral.
As principais tribos de Kenia, onde cohabitan máis de 40, matáronse corpo a corpo a machetazo limpo, incendiaron as casas do inimigo e violaron ás súas mulleres (e homes). Os agresores non foron sempre veciños, senón policías ou persoal de seguridade que se valeron da súa autoridade para violar con impunidade a mulleres doutras etnias en favelas e aldeas.
"Estabamos contentas de que viñesen axudarnos, pero non foi así. Un dos policías golpeoume. Caín e arrincoume a roupa. Violoume ata deixarme inconsciente. Despois violou á miña filla. quedou embarazada, pero perdeuno nun aborto", relata unha muller de 50 anos de Kibera, a barriada chabolista máis grande de Nairobi.
Moitos homes foron tamén vítimas de abusos, circuncisiones e outras atrocidades. "Ao meu irmán cortáronlle o pene e puxéronllo na man (...) Un compañeiro díxome que degolaran ao seu irmán e que os cans estaban a se comer os seus partes", relatou unha muller ante a Comisión "Waki", creada polo Goberno para investigar a violencia postelectoral.
Cando a orxía de sangue e abusos esgotouse en febreiro de 2008, coa formación dun Goberno de unidade entre Kibaki (como presidente) e Odinga (primeiro ministro), as feridas eran tan profundas que a sociedade kenyana aínda non logrou sanarlas. "Necesitamos empezar de cero", asegura a Efe Muthoni Njuguna, portavoz da Coalición sobre a Violencia contra as Mulleres (COVAW). E para iso, di, nin sequera fai falta xulgar aos culpables: "Só hai que pedir perdón".
O Tribunal Superior de Xustiza de Kenia xulga desde o pasado xaneiro ás autoridades kenyanas por desproteger ás vítimas da violencia sexual durante a onda de violencia postelectoral.
O caso xurdiu por mor dunha denuncia constitucional presentada por COVAW, outra tres ONG e oito persoas que sufriron abusos.
é a primeira causa xudicial que aborda neste país a violencia postelectoral, pola que, de momento, só están a ser xulgados, ante a CPI, o actual presidente de Kenia, Uhuru Kenyatta, e o seu vicepresidente, William Ruto.
Este novo proceso sentará as bases para que preto de mil vítimas da violencia sexual poidan reclamar unha compensación, explica a Efe o avogado Edgar Kavaulavu, da Coalición Internacional de Xuristas (ICJ) de Kenia, unha das organizacións denunciantes.
"Moitas mulleres perderon aos seus maridos, porque a violación estigmatiza na sociedade africana. Outras foron infectadas da sida ou tiveron fillos como consecuencia das violacións. Iso repercutiu nunha perda de capacidade económica e o desarraigamento familiar", precisa o letrado.
O que agora se pelexa nos tribunais é o recoñecemento do dano, a negación de asistencia en hospitais e ante a Policía no seu momento, e o acceso hoxe aos servizos médicos e psicolóxicos -xa que moitas aínda non teñen acceso- para poder canalizar as súas vidas.
Ruth e un grupo de amigas adoitan ir ao tribunal camiñando desde Kibera, porque, aínda que elas non poidan denunciar por falta de probas ou de diñeiro para cubrir as costas, queren apoiar a causa.
Só se se fai xustiza, confesa, poderá sacarse esa ''amargura'' que leva dentro desde aquel día.
