As claves para entender como cambiou o gran 'súper' da droga

A saída do Sevilla, presunto patriarca do poboado de Arriba, e a ausencia dos líderes dos clans de Abaixo, todos entre reixas, desviaron as rutas dos drogodependentes
redada en o POBLADO DE O VAO, POIO, CON VARIOS DETENIDOS POR TRAFICO DE DROGAS
photo_camera redada en ou POBOADO DO Vao, POIO, CON VARIOS DETIDOS POR TRAFICO DE DROGAS

A HEROÍNA leva presente nos barrios marxinais de toda España desde finais dos anos 70. En Pontevedra, a referencia para os adictos sempre foi o poboado do Vao. As relacións históricas entre súbditos turcos, os donos da mercancía en orixe, e persoas de etnia xitana, os responsables da venda polo miúdo, seguen moi vivas en todo o territorio, máis aínda nun escenario no que a demanda crece ao mesmo ritmo que a oferta, cunha produción de opio colosal nos países da medialuna dourada asiática. 

Mentres, no poboado chabolista situado en chan do Concello de Poio, a situación sofre pequenos cambios que, en esencia, en nada varían o escenario global. As recentes intervencións da Garda Civil, que puxo patas para arriba o poboado de Abaixo e arrestou aos principais patriarcas (e matriarcas) e da Policía Nacional, que fixo o propio co barrio de Arriba, serviron para frear por un tempo limitado as actividades ilícitas que alí se desenvolven e, se seica, para desviar as rutas cara aos puntos nos que segue chegando mercancía. 

1. O xefe sae do cárcere

A exitosa operación realizada de forma conxunta pola Udyco e o Grupo de Tráfico Medio de Estupefacientes da Comisaría no mes de febreiro serviu para desmantelar parcialmente a organización liderada polo Sevilla, asentada no Vao de Arriba e presunta responsable de facer provisión de heroína para ambos os barrios do poboado chabolista. Con todo, a saída de prisión do patriarca (que se produciu antes do verán) provocou, segundo sospeitan as forzas de seguridade, que a venda de drogas volvese con moita forza á zona. Así, e aínda que os seus dous principais lugartenentes continúan en prisión de forma preventiva, outras persoas da segunda fila tomarían a testemuña, sempre ás ordes do patriarca.

2. O Vao de Abaixo

En canto ao Vao de Abaixo, a situación si variou. O barrio sempre se caracterizou por fornecer sustancias estupefacientes de peor calidade que os seus veciños de Arriba que son, ademais, os seus principais provedores. A droga entra no núcleo chabolista polos dominios do Sevilla (cuxa saída de prisión de forma prematura debeuse aos problemas de saúde que conseguiu acreditar ante o xuíz) e desde alí distribúense aos distintos puntos de venda. O cabalo que chega ao Vao de Abaixo é de peor calidade, pois os vendedores apostan por mesturar a droga que compran arriba para obter maiores beneficios.

O patriarca do Vao de Arriba logrou saír de prisión e a Policía sospeita que retomou o seu negocio con máis forza que nunca

Á caída parcial do clan do Sevilla uniuse o operativo que, pouco antes que o da Policía Nacional, desenvolveu a Garda Civil no Vao de Abaixo. Neste caso tamén foron detidos e trasladados a prisión os principais xefes, que continúan entre reixas á espera de xuízo e a pesar de que os seus letrados presentaron innumerables recursos para solicitar a súa liberdade. Esta situación provocou un certo desabastecemento na zona máis próxima á estrada de Vilagarcía e, como consecuencia, os drogodependentes tiveron que desviar as súas rutas e acudir en masa ao Vao de Arriba. Aí está a clave do incremento de trapicheo na zona de A Caeira que denunciaron os veciños recentemente: os consumidores ven obrigados a acudir aos dominios do Sevilla e o camiño directo cara alí discorre pola citada urbanización de Poio, ben a través dunha escalinata que une dúas dos viarios da zona, ben dando un rodeo, pero sempre chegando á rúa que conduce ao colexio SEK. Desde alí ata a entrada do Vao de Arriba hai uns poucos pasos.

3. O modus operandi

O tráfico de drogas no Vao funciona dun modo sinxelo. A droga chega en pequenas cantidades, en moitas ocasións transportada polos propios consumidores, a mans dos patriarcas. O punto que recibe a maior parte da mercancía é O Vao de Arriba, onde en ocasións se acumulan cantidades próximas a un quilo en agochos secretos. A heroína almacénase veces nas propias chabolas (nunca na dos xefes dos clans) e en ocasións enterrada. Alí mesmo prepárase para a súa posta no mercado polo miúdo.

O consumo de cabalo, que agora se alterna co de cocaína, segue á alza, non só en Pontevedra, senón no resto de España

No caso do Vao de Abaixo, os seus líderes pactan cos seus colegas de Arriba e, como se dixo, cómpranlles a droga. A continuación, antes de vendela, adultérana, polo que obteñen maiores beneficios.

O último paso é a venda. Para iso, todos os grupos criminais fincados en ambos os núcleos contan con persoas de confianza, que son as que contactan cos drogodependentes. Os propios poboados dispoñen de narcochabolas onde os adictos poden consumir as súas doses que, ultimamente, xa non son só de heroína, senón tamén de cocaína, que tamén se pode adquirir alí e que provoca o efecto contrario ao do cabalo.

4. Sen solución aparente

Noutros puntos de España apostaron pola picaraña. Exemplo é o barrio coruñés de Penamoa ou, a maior escala, os madrileños de San Blas ou A Cañada Real Galiana. Na capital de España, as operacións policiais desenvólvense en ocasións de forma simultánea ás derribas. Con todo, todo parece indicar que esa receita só serve para que o foco do problema sitúese noutro emprazamento, pois tanto na Coruña como en Madrid, a heroína segue moi presente. é certo, iso si, que se reduciu de forma notable o menudeo nos citados enclaves, pero non menos verdade é que o problema existe.

Os políticos prefiren manter o problema acoutado no Vao, pero os veciños das inmediacións dixeron basta

En Pontevedra non se fixo nada desde a iniciativa errada dos realoxos de 2008, un fracaso que incluíu derribas de chabolas, traslados de veciños (algúns deles vinculados directamente co tráfico de drogas) a Monte Porreiro e a Ponte Caldelas, protestas veciñais e regreso ao poboado.

Algunhas voces autorizadas, como o xefe do Grupo II da Udyco, puxeron sobre a mesa a receita da urbanización da zona como mecanismo para paliar, polo menos en parte, o problema. Con todo, calquera iniciativa parece caer en saco roto, coma se o máis adecuado fose manter aos drogodependentes onde están. Debaixo da alfombra. Onde non poidan verse.

Comentarios