Baixo o lema de Da sociedade para a sociedade, a Cruz Vermella e a Media Lúa Vermella celebran este sábado o seu día, unha data que conmemora o nacemento de Henry Dunant, o seu fundador, e cuxo obxectivo é recoñecer o encomiable labor de voluntarios e empregados que todos os días axudan aos máis desfavorecidos.
A celebración deste ano está marcada pola pandemia de coronavirus que sacode ao mundo enteiro e coincide coa maior operación da historia de Cruz Vermella Española, o Plan Cruz Vermella Responde fronte á covid-19, a través do cal a entidade puido apoiar xa a máis de 8.200 persoas vulnerables na comarca de Pontevedra e a 31.300 en toda a provincia.
Todo iso foi posible grazas ao apoio social de 21.027 socios e 650 empresas, ademais de institucións públicas e particulares, e a colaboración de máis de 800 persoas voluntarias en activo que fan posible a actividade de Cruz Vermella en toda a provincia de Pontevedra. Cabe destacar que no último ano, 357 persoas uníronse na provincia ao voluntariado. Só na comarca de Pontevedra, máis de 180 voluntarias e voluntarios están na primeira liña de resposta fronte á covid, traballando de xeito conxunto cos técnicos, que ao longo desde este ano dérono todo.
María José: "Os voluntarios patearon a cidade para chegar ás familias. Foi unha labor espectacular"
CAMBIO RADICAL. "Este ano foi totalmente diferente", afirma María José Reguera, responsable da área de mocidade que traballa na sede pontevedresa de Cruz Vermella desde hai once anos. "Houbo que modificar todo o que tiñamos montado en Cruz Vermella Xuventude. Foi un cambio radical na vida dos nosos peques, pero a sensación é que soubemos adaptarnos, tanto nós, os profesionais, non só de Cruz Vermella, senón tamén os dous centros educativos, como os nenos. Para eles sei que supuxo un sacrificio enorme quedar na casa e soubéronse adaptar moi ben. Nós intentamos chegar a eles como puidemos. Abrímonos ao mundo dixital e puxemos en marcha o apoio escolar de forma telemática. Aos coles tamén lles tivemos que botar unha man, porque tivemos que deixar de lado todo, as clases presenciais de apoio escolar, as ludotecas, os campamentos, etc., e adaptalo. O primeiro foi botarlle unha man aos coles nas necesidades básicas máis urxentes, que foi dotar aos nenos de tablets e produtos tecnolóxicos. Tivemos ao voluntariado mobilizado entregando os deberes que nos daban os coles. Os voluntarios patearon a cidade para chegar ás familias. A súa actuación foi espectacular", destaca.
O traballo en equipo entre as distintas áreas foi outro dos alicerces sobre os que se apoiaron as actuacións de Cruz Vermella nesta etapa. "Puxémonos mans á obra para atacarlle a todo, tanto ás necesidades dos peques como ás da unidade familiar, con alimentos e todo o que puidese xurdir porque moitas familias quedaron sen traballo. As necesidades chegaban por todas partes. Viñeron familias que nunca contaban con estar nunha situación precaria", explica María José.
Para ela a experiencia tamén supuxo unha gran aprendizaxe, fundamentalmente no campo das novas tecnoloxías: "Tivémonos que poñer as pilas e estou moi contenta co resultado".
Emilia: "Tiñamos que intentar seguir preto das persoas pero facéndoo na distancia"
NECESIDADES NOVAS. Para Emilia García, encargada do programa de maiores, foi o "ano de reinventarse". "Houbo que volver a detectar necesidades que eran novas e aprender unha metodoloxía distinta para satisfacelas, pero tiña que facerse con seguridade fronte ao coronavirus. Tiñamos que intentar seguir preto das persoas pero facéndoo na distancia", explica a técnica, que traballa en Cruz Vermella desde fai 15 anos.
No seu caso, destaca o comportamento e actitude das persoas maiores. "Os usuarios teñen que sentirse moi orgullosos de todas as competencias dixitais que aprenderon. Foi unha necesidade e unha oportunidade porque pola nosa banda había moitas actividades en marcha. Houbo que facer un esforzo para capacitalos en novas tecnoloxías: facer préstamos de tablets, tutorización individual, por teléfono... Agora eles séntense moi orgullosos de facer unha clase de ximnasia por videoconferencia, algo impensable hai un ano e medio. Na maioría espertouse o interese, pero non todos tiñan competencias ou posibilidades para incorporarse á alfabetización dixital. Por iso, paralelamente á actividade online, realizábase actividade a distancia: enviábase material para traballar en domicilio, facíase seguimento telefónico... A nosa idea era continuar acompañándoos nesta nova realidade e que soubesen que estabamos ao seu lado", recalca Emilia.
"Os maiores déronnos unha lección de superación. Eles mesmos non crían que ían poder superar estar un ano con restricións de socialización, sen ver á familia, con todas as etiquetas de fráxiles que lles poñen por todas partes e aquí están", engade.
Lupe: "Veu xente afectada pola crise que nunca tivera contacto con Cruz Vermella"
AUMENTO DE DEMANDAS. Para as persoas sen fogar, ámbito do que se ocupa Lupe Branco, a situación complicouse especialmente. "Os centros de día, que aquí había dous, Cáritas e Rexurdir, o primeiro xa nin abriu e o segundo só facíao para que fosen recoller o café ou para que con previa cita se puidesen duchar. Ademais, o comedor, aínda que seguía funcionando igual, xa non ofrecía o mesmo servizo, entón a xente sen fogar viuse moi desamparada", explica Lupe, que acumula xa once anos de experiencia laboral en Cruz Vermella. "Aínda que logo tamén se creou un recurso entre Cruz Vermella e o Concello, que foi o albergue provisional, moita xente de forma voluntaria aceptou, outra non", engade.
"As necesidades aumentaron exponencialmente en todos os colectivos, polo que tivemos que facer un sobreesforzo -subliña a técnica-. Estabamos todas a unha. Foi un ano de moito traballo porque aumentaron as demandas. O perfil das persoas ás que estabamos afeitas a atender na entidade tamén cambiou. Veu xente que nunca tivo contacto con Cruz Vermella, que se viu afectada por esta crise tan brutal, sobre todo do sector da hostalería, e brindóuselle apoio a todo o mundo independentemente de poder acreditar ou non a situación. Atendemos a todos. Este ano si que cumprimos o de cada vez máis preto das persoas".
Do mesmo xeito que as súas compañeiras, para Lupe este tamén foi un ano no que os usuarios de Cruz Vermella deron importantes leccións de vida. "No meu caso, ensináronme que aínda que esteamos nunha situación de urxencia sanitaria, se as persoas queren poden saír adiante. Tamén xente que tiña problemas de consumo dixo ata aquí e deixouse axudar e viu unha saída. Conseguimos empadroamentos, que fosen a servizos sociais... moitas cousas. Foi un ano de superación e de aprendizaxe constante".
Lupe tamén ten palabras para o voluntariado: "O aumento foi brutal. O voluntariado de atención integral a persoas sen fogar envorcouse. Os meus voluntarios saíron durante o confinamento durante todos os santos días a repartir bocadillos, auga... a toda a xente que o necesitaba".
Asunción: "Puidemos chegar á xente a pesar das dificultades que nos atopabamos"
FAMILIAS DESESPERADAS. Tras 14 anos traballando en Cruz Vermella, Berta Segovia, encargada dos programas para persoas en situación de extrema vulnerabilidade, destaca que este foi "un ano de aprendizaxe profesional moi grande, de adaptarnos á situación, de perder ese trato directo que tiñamos con eles e pasar a unha atención telefónica, de reinventarse para non perder esa proximidade . E para nós supuxo tamén un crecemento persoal", precisa.
"Eu traballo desde o programa de atención urxente a necesidades básicas e percibín a desesperación das familias. Se xa lles custa saír adiante en situacións normais cando poden saír a buscar emprego en feiras ou de empregadas domésticas, eses traballos perdéronse por medo ou no caso das feiras porque se pecharon. Ves que a situación empeora, vólvese máis urxente. Había moito medo a que pasa mañá", conta Berta.
Pero tamén houbo unha parte positiva: "Quedo con que creo que puidemos chegar ás persoas a pesar das dificultades coas que nos atopabamos e soubemos adaptarnos á situación dunha forma rápida. Tivemos unha moi boa comunicación no equipo e mantivemos a individualidade de cada persoa e cada familia, porque o que serve para un, poida que non sirva para o de á beira", apunta Berta. "E quédome tamén coas chamadas de desafogo coas compañeiras a última hora do día e o apoio das coordinadoras, porque o volume de traballo era inmenso", engade.
Berta: "Puidemos chegar á xente a pesar das dificultades que nos atopabamos"
APOIO EMOCIONAL. Asunción Igrexas, encargada do programa de emprego, incorporouse ao equipo de técnicos de Cruz Vermella hai só un ano e tres meses. "Estaloume a pandemia na cara -afirma-. Todo o que vivín é pandemia. Ocúpome do proxecto Pontes cara ao emprego, dirixido a mulleres vulnerables (vítimas de violencia, inmigrantes...). Cando estalou todo eu, por razóns de conciliación, quedei en oficina. O primeiro mes foi de shock. Como o plan de emprego se paralizou, boteilles unha man a servizos sociais e dediqueime á resposta inmediata de axuda, sobre todo coa repartición de alimentos, que foi unha tolemia", recorda.
Respecto da súa área, cando a situación se tranquilizou Asunción centrouse en dar "apoio emocional" ás usuarias. "Intentei levalas a todas a través do correo electrónico, o que implicaba facer que perdesen o medo. O groso foi sacalas da súa zona de confort e empezar a traballar para achegalas ao mundo dixital. A nivel laboral, cabe destacar que no ámbito dos coidados colocáronse moitas delas", indica.
Da súa experiencia laboral en Cruz Vermella, Asunción destaca fundamentalmente "o traballo en equipo" e a "bagaxe" das súas compañeiras na resposta ás persoas. "Quedei moi sorprendida da súa capacidade de traballo, como coñecían aos seus usuarios, como os acougaban", conclúe.
POBREZA. A actividade que destacou é o programa de loita contra a pobreza coa atención de 47.408 persoas ás que se realizou un apoio na entrega de alimentos, pago de subministracións, medicamentos, repartición de material escolar ou pago de taxas de documentos e desprazamentos, entre outros. Ademais, 12.653 persoas recibiron axudas a través do Fondo de Axuda Europea para as Persoas Máis Desfavorecidas (FEAD) e a entrega de produtos non perecedoiros provenientes do Goberno de España e o Fondo Social Europeo. En total, repartíronse 785.091 quilos de alimentos.
ACODES MAIORES. A través do programa de persoas maiores, 5.623 usuarios beneficiáronse dos proxectos de teleasistencia domiciliaria, axuda a domicilio complementaria, envellecemento saudable ou apoio a coidadores.
COLECTIVOS VULNERABLES. Outro dos alicerces imprescindibles dos programas de intervención social é o que atende a mulleres vítimas da violencia de xénero, persoas sen fogar, inmigrantes, familias acolledoras ou persoas discapacitadas, entre outros, e que permitiu chegar a 2.986 beneficiarios.
EMPREGO. Doutra banda, o programa de emprego cobrou unha especial importancia debido á situación actual de crise derivada da pandemia, con 2.392 participantes nos itinerarios de inserción socio laboral.
SAÚDE. Completan estas cifras as campañas de prevención da saúde con 744 atencións. Os servizos preventivos atenderon a 4.368 persoas en 191 intervencións.
MOZOS. Destaca tamén a importante labor realizada polo equipo de Cruz Vermella Mocidade con 1.929 menores e mozas que participaron nos programas de educación para a saúde, prevención de condutas violentas, animación hospitalaria, promoción do éxito escolar ou os centros de mediación social.
Cruz Vermella conta cun importante apoio social reflectido nos 21.027 socios e socias e as 650 empresas, ademais de institucións públicas e particulares, que cada día achegan o seu granito de area. Sen esquecer aos voluntarios que na provincia de Pontevedra suman máis de 800 persoas , dos que 357 uníronse á organización no último ano.
