Como unha pota a presión que empeza a asubiar pola calentura que ten dentro. Así se atopa a Atención Primaria da área sanitaria, o principal portal de acceso á sanidade pública. Pacientes e profesionais están que botan fume e os ánimos axítanse cando un pon a vista no calendario. Estamos (aínda) no verán.
As queixas dos usuarios son soadas. As medidas de prevención aprobadas á calor do coronavirus están a dificultar o acceso á asistencia sanitaria, sobre todo a presencial, e a telefónica tampouco está exenta de problemas. Moitos bótanse horas colgados ao teléfono para conseguir contactar co seu médico de cabeceira, mentres outros tantos tolean nos arredores dos centros de saúde esperando quenda para que alguén lles atenda. As citas demóranse e as críticas pola restrición das consultas no ambulatorio son cada vez máis frecuentes e numerosas.
Aos controis habituais súmase agora o seguimento dos pacientes positivos, a solicitude de probas PCR e a tramitación de baixas laborais
O gran escollo é que alén da barreira a situación non pinta mellor. A Covid-19 enmarañou a axenda dos profesionais de Primaria, que de vez viron como teñen que engadir ao seu quefacer habitual multitude de tarefas vinculadas á pandemia: seguimento de pacientes positivos, solicitude de probas PCR nos pacientes con determinada sintomatología, comunicación dos resultados, tramitación de baixas para os contaxiados e contactos... Ademais prestan asistencia a un número importante de casos urxentes que, segundo o caso, ás veces esixe cambiar bátaa polos equipos de protección individual, outro extra fronte aos tempos pre-covid que agudiza a saturación que denuncian os sanitarios.
Ao mesmo tempo un gran número de profesionais viuse abocado a asumir pacientes doutros compañeiros que están de vacacións ou de baixa, e cuxa praza non se cobre. Como resultado, moitos afrontan a xornada cunha media por encima das 50 consultas (na súa maioría telefónicas) e unha listaxe variable de encomendas relacionadas co coronavirus que case obrigan a alargar a xornada laboral. "É unha casa de tolos", di un dos sanitarios consultados.
A situación deriva na saturación das axendas, cunha media de máis de 50 consultas diarias
DIMISIÓN. A situación é tan límite que médicos da área sanitaria exponse presentar "unha dimisión colectiva" en protesta pola sobrecarga de traballo e emprender mobilizacións a curto prazo. Así o advirte o médico de Primaria Luís Fransi, quen asevera que o caos reinante é froito da falta de reforzos e unha crecente tendencia a derivar "unha chea de trámites" aos médicos de familia. "Suspendéronse moitas citas hospitalarias, polo que agora os pacientes tamén nos chaman a nós para saber o resultado dalgunhas probas. Por non falar do control dos casos de residencias e colexios... é un pozo sen fondo, un desastre", indicou a este periódico.
O facultativo pertence á Asemblea de Áreas Sanitarias, o movemento de sanitarios que o ano pasado liderou a primeira folga secundada en moitos anos por facultativos e outros profesionais de Primaria. Entre as súas reclamacións figuraban a de configurar unha Primaria con máis recursos, máis persoal e máis tempo para o paciente cun máximo de 30 citas por día.
Agora as reivindicacións repítense a colación da pandemia e engaden outra nova: o reforzo urxente das liñas telefónicas de acceso aos centros de saúde, con máis capacidade das mesmas e máis operador para que a aposta pola consulta a distancia sexa efectiva.
Luís Fransi, médico de familia no centro de saúde do Lérez: "Isto é insoportable"
"Isto é insoportable. Todos os días temos máis de 50 pacientes citados, ao que se suman as urxencias, o seguimento dos positivos e unha chea de burocracia. Non paramos en toda a mañá e, aínda por encima, a xente pensa que estamos na consulta de brazos cruzados. Estamos cabreadísimos; de feito, ou isto soluciónase ou estalamos".
O doutor Luís Fransi é un dos que se mostra partidario de colgar bátaa en símbolo de protesta. A súa axenda chispea e xa non só por mor da pandemia, senón tamén "pola precariedade, porque todos os días temos baixas que non se cobren e que nos obrigan a asumir pacientes doutras cotas". "Levamos así todo o verán e non hai visos de mellora - engade-. é impresentable".
Carmen Revenga, profesional sanitaria de Atención Primaria: "Están esgotados, non poden máis"
A expresidenta da xunta de persoal do Área Sanitaria, Carmen Revenga
Para Revenga, do sindicato Omega, a solución pasa "por pór máis diñeiro encima da mesa para traer máis recursos humanos e materiais".
Nino Barreiro, médico de familia no centro de Cerdedo: "O rastrexo é un desastre"
Nino Barreiro, facultativo do centro de saúde de Cerdedo-Cotobade, vai "apañando" coa súa cota de pacientes, pero afirma que hai moitos compañeiros que empezan cada xornada con case 60 pacientes citados "máis todo o que vén despois". á parte de probas e baixas vinculadas á covid-19, Barreiro asegura que tamén se presta atención aos contactos dos positivos que quedan en terra de ninguén.
"O rastrexo é un desastre, porque moitas veces tardan en chamar aos contactos e outras veces nin sequera chámanlles, co cal os acabas atendendo ti (...). A xerencia di que non é para tanto, pero os compañeiros están saturados. Non se reforzou nada, o único é que quizais a partir de outubro haxa menos xente de vacacións".
