As máscaras pasaron en apenas uns meses de ser un ben escaso recomendado basicamente para sanitarios e infectados por coronavirus a converterse nunha protección obrigada nun bo número de espazos e de uso crecente. A súa utilización, con todo, está lonxe de ser homoxénea no conxunto de España.
Revélano os datos divulgados na última entrega do estudo de seroprevalencia do Ministerio Sanidade e o Instituto de Saúde Carlos III publicada esta semana, que sitúa Galicia entre as comunidades nas que menos se emprega a máscara. Polo menos ata finais de xuño.
Das catro provincias, Lugo é a que presenta menor porcentaxe de uso, porque un 18,9% dos participantes lucenses no estudo —maiores de 6 anos— aseguraron que non puxeran a máscara en ningún momento na semana do 15 ao 22 de xuño, "incluíndo os traxectos a pé, o transporte público, en vehículo compartido e a contorna laboral".
A taxa tamén é especialmente alta en Pontevedra, cun 15,5%, e non mellora moito na Coruña (15,1%), sobre todo se se comparan coa de Ourense (5,1%) e as de boa parte de España. De feito, a media estatal —con máis de 50.000 persoas consultadas— roldou o 7,3%.
Atendendo aos datos da consulta, só en dúas comunidades é máis habitual que en Galicia non protexerse con máscara: Euskadi e Balears. Os residentes no arquipélago que dixeron que non a usaran foron un 22,4%, porcentaxe que no caso de Gipúzkoa dispárase ao 45,5%. En Bizkaia é do 23,5% e en Álava do 20%.
Así as cousas, Pontevedra aparece como a oitava provincia onde máis persoas din non usar a máscara, por detrás de Balears, as tres vascas, Lugo, Navarra e Zamora.
Os datos destas zonas parecen aínda maiores se se comparan cos das provincias onde máis se emprega a máscara, que son Xaén e Cáceres, xa que en ambas os consultados que non a tocaron son só un 3,9%. Tamén están por baixo do 5% Almería (4,3%), Cádiz (4,5%) e Albacete 4,9%, ademais de Madrid (4,7%) e Barcelona (4,9%), entre as máis afectadas pola primeira onda da pandemia.
A mediados de maio un 40% dos pontevedreses non utilizaban nunca a protección
Como recorda o Ministerio de Sanidade, entón —na segunda metade de xuño— xa era obrigatorio levar a protección nos casos nos que non se se puide garantir a distancia de seguridade.
As normas, as recomendacións e a concienciación —ademais do aumento das saídas e das facilidades de acceso ao produto— nótanse na evolución dos datos, porque o estudo tamén recolle cifras da semana anterior (do 8 ao 15 de xuño) e da segunda metade de maio. As porcentaxes de uso máis baixas déronse entón, porque máis dun 19% dos españois consultados dixeron que na semana do 18 ao 25 maio non puxeron máscara, taxa que no caso de Pontevedra se dispara ao 40,9%.
Actualmente, as normas da Xunta establecen que esa protección debe usarse onde non se poida garantir o mantemento da distancia de seguridade de 1,5 metros, sexan lugares ao aire libre ou espazos pechados. No caso da A Mariña a obriga agora é total debido ao brote de Covid-19 que levou a impoñer un peche de cinco días na comarca.
Non é a única zona do Estado na que se ampliou a obrigatoriedade da máscara, porque ocorreu tamén en Ordicia ante outro brote e a Generalitat de Cataluña anunciou este mesmo mércores que imporá multas de ata cen euros ás persoas de máis de seis anos que saian de casa sen a protección, incluso cando se poida manter a distancia de seguridade.