O Estado indemnizará a Audasa polas "peaxes en sombra" da AP-9

O Tribunal Supremo estimou o recurso da concesionaria tras a supresión do cobro das peaxes nos itinerarios Vigo-O Morrazo e A Barcala-A Coruña
Peaje en la AP-9. DAVID FREIRE
photo_camera Peaxe na AP-9. DAVID FREIRE

O Estado deberá indemnizar á concesionaria da AP-9, Audasa, por recortar en 2017 a compensación que a empresa recibía en concepto de peaxes "en sombra", isto é, pola supresión do cobro das peaxes nos itinerarios Vigo-O Morrazo, A Barcala-A Coruña, e inversos.

Na sentenza coñecida este martes, o Tribunal Supremo estima o recurso da compañía, que solicitaba ser resarcida polo prexuízo que lle causou unha modificación "unilateral da concesión" baseada "sobre un dos elementos esenciais dos contratos", a peaxe a diario de tarifa.

Segundo a sala do Contencioso-Administrativo, ata 2006 os tramos Vigo-O Morrazo e A Barcala-A Coruña (e inversos) rexíanse pola "peaxe ao sol", é dicir, era usuario quen abonaba directamente a tarifa a fin de utilizar a autoestrada, aínda que este sistema era compatible coa existencia de axudas para os residentes.

Con todo, ese ano a Administración Xeral do Estado acordou coa Xunta de Galicia e coa sociedade concesionaria da autoestrada do Atlántico a supresión do cobro da peaxe a todos os vehículos que efectuasen os citados percorridos.

A cambio, o Estado e a propia comunidade autónoma, "a partes iguais", comprometéronse a compensar a Audasa polo paso "á peaxe na sombra", todo co obxectivo de "solucionar os problemas de tráfico" nestes itinerarios.

No entanto, o "relevante" deste cambio, destaca a sentenza, é que os ingresos da concesionaria seguían dependendo dos tránsitos da autoestrada a pesar do cambio de pagador.
Anos despois, en 2017, o Goberno aprobou facerse cargo de forma íntegra da compensación ata 2048, ano no que finaliza a concesión da AP-9.

O mesmo real decreto prevía recortar a contía a abonar a Audasa tras constatar "unha diferente evolución dos ingresos pola peaxe dos tramos nos que se implantou a supresión do cobro respecto dos do resto da autoestrada".

Este feito, explicaba o Executivo, xerara unha "situación prexudicial para as administracións implicadas" e supuña un "certo enriquecemento inxusto" da concesionaria.

Agora o tribunal dá a razón a Audasa, que en 2018 presentou o seu recurso de casación, e sentencia que a normativa "impide" variar o réxime de retribución do contratista "cando se alteren as bases" e a compensación pase a depender de elementos "estraños ao sistema inicialmente determinado".

Por iso, recoñece o dereito a indemnización da compañía, que nos últimos resultados anuais dispoñibles, os de 2018, rexistrou a maior caída de ingresos (-28,4 %) na partida destinada a estas peaxes a consecuencia de que a Administración reducise a súa achega.