A exhumación dos restos do ditador Francisco Franco do Val dos Caídos foi celebrada este xoves en Pontevedra por parte de expertos en memoria histórica e vítimas do franquismo. Para Amalia Bóveda Álvarez, a única filla viva do intelectual galeguista Alexandre Bóveda, fusilado polos afíns ao réxime en 1936, a xornada foi de contención. "É un día simbólico, pero tardío. Celébroo con alegría contida", explicou este xoves a este xornal, ao que recoñeceu unha sensación: "Quédame un arrepío dentro".
Bóveda, que nunca coñeceu ao seu proxenitor, asasinado cinco meses antes do seu nacemento, espera que este xesto "necesario" acompáñese doutras medidas para restablecer a dignidade das vítimas. Entre elas, a anulación dos xuízos sumarísimos que condenaron á morte a mártires como o seu pai. "Eu nacín sen pai e pasei moitos anos sen ou colo da miña nai (Amalia Álvarez). Eu e os meus irmáns. Os cinco", recordou. "A min se que me profanaron. Leváronme de aquí con oito anos e regresei con 20", dixo sobre a súa marcha a Madrid.
Para o historiador Xosé Fortes, o traslado dos restos do caudillo "é unha vitoria da democracia e o fin dunha anomalía". "Tardou moito porque o peso político e social do franquismo segue aí. Hai xente que leva anos agardando isto", recordou o membro fundador da Unión Militar Democrática, unha organización clandestina creada ao final da ditadura para combatela. Fortes esixiu tamén a condena do franquismo por parte dos chamados partidos constitucionalistas. "O PP e ou partido catavento, Cidadáns, abstivéronse de condenar a ditadura", recordou.
O historiador e experto en memoria histórica Pepe Álvarez asegurou que "cómpre anular vos xuízos sumarísimos como o de Bóveda porque hai moitos máis Bóveda que pasaron desapercibidos e dos que aínda non se fala".
Para a xornalista e impulsora da Memoria dás Mulleres, Montse Fajardo, a exhumación "foi un paso positivo para a democracia, pero foi un paso pequeno". "Aínda hai moitos mortos nas gabias", sentenciou.
