Unha ferraxería que deu a remuda a un hospital do século XV antes do Casino Mercantil

O inmoble foi construído en solar adquirido polo empresario Saturnino Varela e tamén foi sede de Caja Postal
Foto antigua del edificio. MUSEO DE PONTEVEDRA
photo_camera Foto antiga do edificio. MUSEO DE PONTEVEDRA

O edificio que ata agora funcionou como sede social do Casino Mercantil e Industrial foi construído a finais do século XIX nun solar adquirido por Saturnino Varela, un pequeno empresario natural de León que xa entón tiña un negocio en Curros Enríquez e que en 1897 comprou a parcela ao Concello por algo menos de 15.000 pesetas nunha poxa pública.

Varela puxo en marcha nos baixos unha ferraxería que, como se comprobaría despois, iríase herdando de xeración en xeración co seu apelido por bandeira. Primeiro nas mans do seu fillo Rafael Varela e logo na dos seus netos Rafael, Antonio, Luís e Gonzalo.

O negocio familiar subsistiu neste emprazamento case un século, ata que a finais dos anos 80 Caja Postal adquiriu e reformou a propiedade, o que provocou o traslado da Ferraxería Varela a rúa Don Gonzalo.

Anos despois a entidade bancaria abandonou o inmoble, adquirido por Eugenio Sobral (Construcuatro), e a finais dos 90, cando estaba de novo en venda, o Casino Mercantil e Industrial iniciou negociacións para facerse coa propiedade e converterse nunha das sociedades recreativas con mellores instalacións de Galicia. A compra foi autorizada en 1998 e supuxo un desembolso de 306 millóns de pesetas, aos que se engadiu o investimento para adecuar o edificio ás necesidades da asociación. Burger King foi o último inquilino en acceder ao edificio. Fíxoo en 2009, tras unha obra de 76.260 euros, un contrato de permanencia de 20 anos e unha renda que comezou en 6.000 euros mensuais.

Centro de atención para enfermos sen recursos

Se a visión se retrotrae máis atrás, pódese ver que os terreos onde comezou Varela exhalan historia. Esa mesma parcela foi sede do Hospital Corpus Christi que fundou en 1439 Teresa Pérez Fiota, unha dama adiñeirada que, sendo viúva do comerciante Ruy de Lugo, deixou no seu testamento unha cantidade suficiente como para construír un centro con 14 camas para atender a enfermos sen recursos.

As instalacións foron dirixidas polos Frades de San Xoán de Deus (por iso é polo que tamén se lle coñeza como o vello Hospital de San Xoán de Deus) ata mediados do século XIX. En 1849, por mor da desamortización de Mendizábal, o hospital pasou a ser propiedade do Concello de Pontevedra que, ante a deterioración das instalacións, decidiu demolelas e levantar un novo hospital en Loureiro Crespo.

O complexo incluía un hospital, unha igrexa e un cemiterio, e o apego cos pontevedreses era tal que cando se aprobou a demolición en 1896 acordouse levantar no seu lugar a Capela de Ánimas, que hoxe aínda se conserva.

Comentarios