Con Independencia do que ocorra co recurso de casación de Ence ante o Tribunal Supremo, a dúbida agora é saber se Galicia perderá ao seu primeiro axente forestal e madeireiro, capaz de xerar cada ano un negocio de máis de 200 millóns de euros, aproveitar cada doce meses preto de dous millóns de toneladas de biomasa para xerar enerxía, exportar o 96% da súa produción, empregar directa e indirectamente a máis de 5.000 persoas ou mobilizar máis de 200 barcos e 146.000 camións cada exercicio económico.
1º¿QUÉ FACER PARA MANTER Ó SECTOR EN GALICIA?
Para garantir a continuidade dun sector como o da celulosa, estratéxico para Galicia e susceptible de absorber aínda moita innovacion nos seus procesos, a Xunta propón ao Goberno a aprobación dun Proxecto Estratéxico para a Recuperación e Transformación Económica (Perte), similar ao aprobado polo Consello de Ministros para a automoción catalá e o seu proxecto de implantación dunha fábrica de baterías.
Esta actuación permitiría utilizar directamente unha parte dos 140.000 millóns de euros que o instrumento europeo de Recuperación (fondos Next Generation UE) destinará a España para atraer un socio industrial de primeiro nivel, sexa este Ence ou outro competidor, e potenciar así a produción de celulosa ou papel galegos.
Os Perte aparecen contemplados no Real Decreto Lei 36/2020, de 30 de decembro, polo que se aproban medidas urxentes para a modernización da Administración Pública e para a execución do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia (PRTR). Os proxectos integrados nesta figura recibirán un trato preferente non só en canto ao financiamento, con posibles subvencións estatais, senón tamén no que incumbe á flexibilización dos procesos ou eliminación de barreiras burocráticas.
O Perte deberá ser aprobado no Consello de Ministros, a proposta dos Ministerios competentes (Industria, Innovación, Transición Ecolóxica ou Emprego). Unha memoria debería describir as medidas de apoio, así como a colaboración público-privada coa que se pretenda pór en marcha e que será imprescindible para o seu desenvolvemento.
A Xunta impulsa a creación dunha fibra téxtil (viscosa) a partir da madeira, pero aceptaría tamén outro proxecto estratéxico para a celulosa
2º¿ADÁPTASE O CASO DE ENCE A UN PERTE?
A dúbida é se o traslado de Ence encaixaría nesta figura. A xulgar polos requisitos definidos no Real Decreto, podería dicirse que si. O documento sinala que un Perte debe representar unha importante contribución ao crecemento económico, combinar coñecementos de distintos actores económicos, contar cun importante carácter innovador, resultar cuantitativa e cualitativamente relevante, favorecer o crecemento e a integración de pequenas e medianas empresas e, por suposto, cumprir con algún dos obxectivos do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia da economía española.
3º¿ESTARÍA ABERTA A POSIBILIDADE DUNHA FÁBRICA DE PAPEL?
A resposta é si. Tanto o PP, como o PSOE e o BNG xa dixeron que con Ence fóra da ría e situado noutro emprazamento de Galicia, ninguén se oporía a que se pechase o ciclo produtivo cunha papeleira. Outra cousa é se o operador implicado o considera interesante. Por agora, Ence non solicitou expresamente esta opción de negocio.
España produce anualmente máis de 8 millóns de toneladas de papel, das cales 6,4 son papel e cartón e 1,7 son celulosa. O país conta con 10 fábricas de celulosa e 69 de papel e cartón. A industria española é o sexto produtor europeo do sector, emprega a 16.635 persoas, xera 80.000 postos de traballo indirectos e factura preto de 5.000 millóns de euros.
4º¿IMPULSOU A XUNTA UN PERTE PARA A CELULOSA GALEGA?
De momento, non. O Goberno galego está a impulsar un proxecto para captar fondos europeos a partir da madeira. Pero trátase da fabricación de fibras téxtiles a partir da madeira autóctona, en concreto da xeración de viscosa. Con todo, o conselleiro de Economía, Empresa e Innovación, Francisco Conde, reiterou en varias ocasións que é factible a convivencia dos dous proxectos (celulosa e viscosa) porque Galicia "ten o recurso e tamén a suficiente capacidade industrial". Ademais, a existencia na comunidada autónoma da masa forestal podería garantir o interese de operadores nacionais ou estranxeiros á marxe dos actores actuais. Ence chegou a valorar o seu posible traslado fóra da ría de Pontevedra na contorna dos 700 millóns de euros. Pero neste orzamento integrouse tamén o custo da rexeneración dos terreos actuais, algo ao que estaría obrigado por lei.
Deixando á marxe os 400 millóns de euros que Ence se comprometía a investir a cambio da prórroga de 60 anos asinada polo Goberno de Rajoy en xaneiro de 2016, o que si sería tanxible para a comarca, e de xeito inmediato, é a perda dos 156 millóns comprometidos desde 2021 ata 2073 no plan social (a razón de 3 millóns por ano). Ou os 15 que están agora mesmo no aire da contribución que Ence ía facer para a ampliación da depuradora na ría.
Ademais, hai que considerar os 185 millóns nos que Ence cifrou o custo de clausurar as súas instalacións. Deles, non menos de 43 gastaríanse nos traballos necesarios para o desmantelamento, 16 terían que utilizarse para a cancelación dos contratos en vigor, 15 máis se irían en indemnizacións para os seus preto de 400 empregados directos en Pontevedra, mentres que a perda da biofábrica pontevedresa no seu balance contable chegouse a cifrar en 111 millóns de euros.
Na actualidade, segundo as contas da propia compañía, Ence xera en Galicia máis de 5.000 empregos, 800 dos cales están en Pontevedra ou en municipios limítrofes. De todos eles, preto de 2.100 desenvólvense no ámbito forestal, e os 3.000 restantes pertencen ás áreas industrial e loxística, ademais da outras actividades derivadas do aproveitamento, transporte e transformación da madeira.
A compañía xestiona directamente en Galicia preto de 10.500 hectáreas de cultivos forestais e ten relación directa con propietarios de montes, provedores, asociacións e subministradores, aos que compra madeira por un valor próximo aos 100 millóns de euros de rendas anuais.
DESPLOME EN BOLSA
Aínda que onte Ence pechou no parqué madrileño cunha subida do 3,53%, esta recuperación non mitiga o esborralle de case o 22% do seu valor en Bolsa acumulado desde que se coñeceu a pasada semana a sentenza da Audiencia Nacional. En realidade, o grupo perdeu nos últimos catro anos o 53,6% da súa capitalización bolsista. Ence chegou a estar valorada no mercado de accións en 1.354 millóns de euros. Corría o ano 2017. Este martes, a firma non valía máis de 628 millóns, tras deixarse polo camiño 726 millóns coa caída paulatina do prezo dos seus títulos, que hoxe se venderán a 2,64 euros cando abra a Bolsa.
