Pontevedra
Os restos de Franco xa están no Pardo
Franco aínda vive en Pontevedra. E faio a través de símbolos que, dalgún xeito, enxalzan os anos nos que o ditador mandou en España tras o golpe de estado contra o Goberno democrático da Segunda República.
A sombra do franquismo é alargada na capital provincial, na que aínda se conservan escudos, placas e insignias. Unha das máis polémicas está na Audiencia Provincial: un escudo coa aguia imperial. A peza preside a fachada principal da sede xudicial e está situada xusto por encima das bandeiras de Galicia, España e da Unión Europea.
O aguilucho, visible desde cálea Rosalía de Castro, é o último vestixio franquista que sobrevive nun edificio público da cidade. O seu mantemento incumpre a Lei de Memoria Histórica que o Goberno do socialista José Luís Rodríguez Zapatero aprobou en 2007. No seu artigo 15, a lexislación estatal prohibe a apología, persoal ou colectiva, "da sublevación militar, da Guerra Civil e da represión da ditadura" por parte das administracións públicas.
O escudo da aguia imperial, un dos símbolos utilizados polo réxime, leva décadas na Audiencia Provincial. O inmoble depende directamente da Xunta, que non se expuxo a súa retirada. A última reforma efectuada na instalación tampouco contemplou esta posibilidade, aínda que esta executouse en 2004, tres anos antes da entrada en vigor da Lei de Memoria Histórica. "Non ha lugar a manter este tipo de símbolos nun edificio oficial", recordou este xoves o historiador e experto en memoria histórica Pepe Álvarez.
En contraposición ao caso da Audiencia, o Goberno galego si cumpriu coa normativa estatal ao tapar outro aguilucho situado na fachada dunha instalación pública: a do colexio Manuel Vidal Portela, antiga sede de Maxisterio. A denuncia da comunidade escolar e do Concello levaron á Consellería de Educación a ocultar o emblema, ao que lle faltaba a cabeza, mediante un ferro de aceiro cunha serigrafía do actual escudo de España. A Xunta acabou financiando a obra, orzada nuns 2.000 euros, despois de que o Executivo pontevedrés ofrecésese a correr cos gastos para axilizar a supresión deste símbolo franquista.
Outros vestixios franquistas, como escudos e placas, atópanse en propiedades privadas, o que por Lei dificulta a súa eliminación
MÁIS RESTOS. A maior parte dos vestixios do levantamento militar, a Guerra Civil ou a ditadura atópanse en propiedades privadas, o que dificulta a súa retirada por Lei, que si abre a posibilidade de que a estas comunidades non se lles concedan subvencións públicas. é o caso do escudo coa aguia imperial situado no número 23 da rúa Michelena, un dos mellor conservados, segundo os expertos.
Do mesmo xeito que o da Audiencia, neste emblema, situado na fachada do que no seu día foi a sede da delegación do Ministerio de Información e Turismo, pode lerse á perfección un das grandes lemas da ditadura: Unha, grande e libre.
Ademais dos escudos, en Pontevedra tamén permanecen placas en distintos complexos residenciais que se levantaron durante a ditadura. Unha delas atópase nun inmoble construído polo Ministerio de Vivenda na rúa Perfecto Feijóo.
Aínda que está parcialmente oculta por unha árbore, no lateral deste bloque de pisos sindicais inaugurado a principios dos 60 consérvase a seguinte referencia: Delegación Nacional de Sindicatos. Grupo Santa Clara. 40 vivendas. Ano 1961. Na placa tamén se representa un recorrente símbolo franquista: o xugo e as frechas.
Esta última representación tamén pode verse na antiga Casa Rosa, un edificio situado en Frei Xoán de Navarrete e que fai esquina coa rúa Sagasta. O inmoble foi financiado pola Dirección Xeral de Sindicatos e pola Caixa de Aforros en 1956. Nel existe unha placa, moi desgastada polo paso do tempo, que reza o seguinte: Delegación Nacional de Sindicatos. Grupo Virxe do Camiño. O xugo e as frechas, símbolo icónico da Falanxe, tamén figuran nesta placa.
