A Peregrina sacódese a carcoma

O problema estaba oculto baixo unha espesa capa de po

JAVI Iglesia Peregrina. Reportaje obras en el interior
photo_camera JAVI Igrexa Peregrina. Reportaxe obras no interior

A capa de po que co paso do tempo foise acumulando no retablo maior do Santuario da Divina Virxe Peregrina ocultaba un problema que quedou ao descuberto cos traballos de limpeza de mantemento. Algunhas zonas desta obra de arte relixioso de estilo neoclásico están afectadas pola carcoma.

O retablo deseñado polo arquitecto académico Melchor de Prado e Mariño (da escola de Gambino Ferreiro) en 1789 "ten certa relevancia na historia da arte de Galicia", segundo explica Laura García Couto, restauradora da empresa Naturgalia encargada dos traballos de mantemento. O importe desta intervención rolda os 9.000 euros, segundo os cálculos da Confraría da Virxe Peregrina, que sufraga a totalidade do custo das obras.

A presenza de insectos xilófagos na parte alta do retablo maior obriga á confraría a sumar traballos de desinsectación

Ante a inesperada aparición da carcoma, a entidade relixiosa que preside Ignacio Landín decidiu sumar á operación inicial de eliminación do po, "dun espesor considerable" os traballos de eliminación dos insectos xilófagos que afectan ás partes altas do retablo (en particular a dous angelotes de madeira).

JAVI Igrexa Peregrina. Reportaxe obras no interior

Laura García explica que a realización destes traballos de mantemento é "moi importante" porque "pode evitar que o patrimonio relixioso sufra patoloxías maiores que dean pé a intervencións máis profundas e á perda de partes importantes do retablo".

A última intervención oficial de certa relevancia no retablo tivo lugar hai oito anos. Nesa ocasión aplicáronselle tratamentos cuxa efectividade ten unha duración máxima de dez anos. "Resulta necesario previr e tratar os insectos xilófagos que están activos, coa aplicación de tratamento en toda a parte traseira do retablo", sinala a experta. Puntualiza que, en todo caso, esta peza de arte relixioso "non é que teña moitos problemas comparado cos doutros templos afectados por unha humidade severa".

O templo permanecerá pechado ata o luns 1 de xullo porque será necesario ventilar o templo tras usar produtos tóxicos

En liñas xerais, o retablo do Santuario da Peregrina, que foi retocado en moitas ocasións, "está en moi bo estado de conservación", indica Laura García.

A restauradora sinala que todos os bens culturais en madeira policromada (como é o caso do retablo da Peregrina) presentan as mesmas patoloxías e son igual de sensibles aos mesmos axentes externos (entre eles a humidade e os cambios de temperatura), que favorecen a aparición de insectos xilófagos, fungos e, en ocasións, pudrición.

A historia do santuario
A realización do retablo foi encargada a Manuel Francisco de Prado e Mariño, quen seguiu fielmente os planos orixinais deseñados polo seu irmán Melchor. A actuación, que custou 23.000 reais da época, finalizaríano Juan Pernas Gambino e Manuel García, responsable da policromía e os dourados.

Desenvolvido en altura o retablo, dun único corpo, está situado entre dous pares de columnas corintias altas e lisas dispostas en distinto nivel. Ante estas sitúanse dous anxos mórbidos pintados de branco portando bastóns de peregrino cunha pequena cabaza dourada.

Ademais, o retablo está rematado por un gran medallón abovedado policromado en tons fríos que representa a fuxida a Exipto. Baixo devandito elemento construtivo atópase o camarín (cuarto onde se gardan as roupas e alfaias) da Virxe Peregrina.

O Santuario da Peregrina, que recibe cada anos máis de 300.000 visitantes, vai lucir o seu mellor aspecto nos actos litúrxicos que terán lugar en agosto, no marco das festas do verán. O templo estreará alfombras, retablo rehabilitado e carroza restaurada.

Estas melloras no patrimonio relixioso que xestiona a Confraría da Peregrina suporán un investimento de entre 40.000 e 50.000 euros. Estes fondos achegaraos a propia entidade relixiosa.

"Destinamos á mellora da carroza ao redor de 20.000 euros", precisa Ignacio Landín. Ademais, anuncia que o proceso de restauración deste elemento relixioso, que comezou en xaneiro, concluirá a finais de xullo ou principios de agosto.