A Comisión de Transición Ecolóxica do Congreso deu este xoves luz verde á Lei de Cambio Climático. Só Vox votou en contra. Ningún grupo cuestionou a súa necesidade, pero si a falta de diálogo e, no caso de Galicia, a súa posible inconstitucionalidade ao considerar que interfire na Lei de Costas e ameaza directamente a continuidade de empresas como Ence, unha cuestión que o ministerio segue negando.
O PP na Cámara Baixa e o presidente galego desde Raxoi reiteraron este xoves que o polémico artigo 18 some "na inseguridade" acerca de 200 empresas en Galicia, que segundo Feijóo "é a comunidade máis perxudicada". Ese artigo fala de limitar as concesións na costa a un máximo de 75 anos e deixa nun limbo xurídico as prórrogas extraordinarias concedidas ao amparo da vixente Lei de Costas, situación na que se atopa Ence e pola que o seu presidente chegou a dicir que implicaría a súa marcha de Galicia.
A Lei de Cambio Climático e Transición Enerxética xa só está pendente do
A que será a primeira norma en España para mitigar o quecemento global, unha das grandes apostas da lexislatura de Pedro Sánchez, recibiu o xoves no Congreso 22 votos a favor, 5 en contra e 10 abstencións. Foi apoiada por PSOE, Unidas Podemos, Ciudadanos, Bildu, Teruel Existe e Esquerra Republicana; o Partido Popular e Más País abstivéronse e Vox votou en contra.
A gran maioría dos partidos afearon ao Goberno a súa "falta de consenso, diálogo e de ambición climática na lei". Das 757 emendas presentadas, unicamente un 9% foron aceptadas.
Desde Galicia, Núñez Feijóo foi especialmente crítico: "Aquí falamos, sentámonos, mandamos propostas, mandamos informes dá Aseoría Xurídica dá Xunta, pedimos un informe ao Consello Consultivo e remitímolo, eu mesmo me reunín coa vicepresidenta cuarta do Gobero e a conselleira de Medio Ambiente tamén. Levamos meses intentando convencer ou Goberno de que non aprobe e aplique ese artigo 18 dá Lei de Cambio Climático e remitimos máis de cen propostas. Somos a comunidade autónoma máis impactada pola lei, porque Galicia é a autonomía con máis quilómetros de costa e co sector mar-industria máis potente dá UE. A nosa arquitectura tradicional ten relación directísima cos núcleos costeiros, porque temos centos de edificacións afectadas pola lei de Costas. E non só industrias, senón tamén as vivendas dá nosa xente ou instalacións públicas como colexios e centros de saúde".
Somos a comunidade autónoma mais impactada pola lei, porque temos máis costa e máis industria non mar
O titular da Xunta pediu "un pouco de respecto en relación coas nosas construcións costeiras porque aquí non falamos de salvar hoteis nin complexios inmobiliarios senón de que se nos deixe vivir e traballar. Penso que non é pedir moito".
Preguntado polo anunciado recurso de inconstitucionalidade, limitouse a dicir que estudarán "cal será ou procedemento, pero ou Consultivo advirte dá posible inconstitucionalidade dá lei e a Asesoría Xurídica dá Xunta reincide niso. O Goberno tentou reformar a lei de Costas e tivo que rectificar. Agora meter de forma absolutamente impropia non medio dunha lei que se chama de cambio climático pero que ten moito de modififcación da lei de Costas".
Un dos principais afectados, Ence, optou por gardar silencio. A ministra Teresa Ribeira insiste en que a clave para a pasteira asentada en Lourizán será a decisión da Audiencia Nacional sobre os recursos presentados polo Concello, a APDR e Greenpeace contra a súa prórroga de 75 anos. Se a empresa gaña, o Goberno non recorrerá e aceptará a súa continuidade. Se perde, será esa decisión xudicial a que limite a súa estancia na ría ao ano 2033. Pero gañe ou perda, a sentenza da Audiencia será recorrida e o proceso xudicial continuará, polo que a compañía xa tomou a decisión de paralizar os seus investimentos estratéxicos en Pontevedra (estaban previstos preto de 300 millóns de euros) e desviar parte delas ao seu complexo industrial de Navia, en Asturias.
Os empresarios sinalaron este xoves que esta situación provocará unha paralización dos investimentos e dos plans de expansión non só de Ence senón tamén do resto de compañías que poden resultar afectadas. Falaron ademais do risco de deslocalizacións e dunha freada á xeración de empregos en Galicia.
En conxunto, ninguén se sitúa en contra da Lei. O que critican é a súa ambigüidade para as actuais e futuras prórrogas extraordinarias en vigor ou que se poden solicitar ao amparo da Lei de Costas. O sector mar-industria teme que non terán continuidade no tempo, algo que tamén negan desde o ministerio.
Entre os seus obxectivos, a futura norma, que conta con 36 artigos, parte con dúas datas crave para o seu desenvolvemento: unha, 2030, cando España deberá reducir un 23 % as emisións de efecto invernadoiro respecto de 1990 (tres puntos máis do texto que o Goberno enviou ao Congreso fai agora case un ano), e outra, 2050, ano para alcanzar a neutralidade climática.
Así mesmo, prohibirá as sondaxes e prospeccións de combustibles fósiles, obrigará a que todas as cidades de máis de 50.000 habitantes teñan unha zona de baixas emisións en 2023, e impulsará a rehabilitación enerxética dos edificios e o despregamento das fontes renovables -compatibles co coidado do patrimonio natural-.
"Non imos sobrados de empresas como para botalas, e menos deste tamaño"
O presidente dos empresarios de Galicia, Juan Manuel Vieites, lamentou este xoves a "falta de claridade" da Lei de Cambio Climático para as empresas galegas asentadas na costa.
"Crea inseguridade e incerteza nestas industrias. A partir de agora, o que sexa dominio público marítimo terrestre será inseguro para desenvolver calquera tipo de actividade viable no sector mar-industria. Se non se ten claridade en canto ás concesións e as súas renovacións, o mundo empresarial verá os investimentos na costa con luces curtas e non con luces longas e isto significa empobrecer o país".
Na súa opinión "hai visos de que no Tribunal Constitucional sexan atendidas algunhas queixas". No caso da CEG, "estudaranse todas as posibilidades", afirmou. Tamén apelou ao marco europeo de diálogo, "porque Europa esixe consensos para este tipo de reformas legais e se cadra aí podemos aínda facer algo".
Sobre o futuro de Ence, Juan Manuel Vieites lamentou que, a pesar das ofertas de diálogo, "aínda non vin a ninguén do ministerio nin de ningunha outra administración que presentase unha oferta seria de onde marcharse, como e con que financiamento".
Recordou que Ence ten asegurada a súa permanencia polo menos ata 2033, pero matizou que "sen un horizonte de seguridade claro a longo prazo, a empresa optará por non investir".
"Non estamos moi sobrados de empresas como para botalas, e menos desta dimensión e tamaño e con esas implicacións nun sector, como o forestal, que é clave para a economía galega", precisou o máximo dirixente da CEG.
Queixouse igualmente das "poucas oportunidades de diálogo" que tiveron as empresas galegas antes de que o borrador da lei estivese xa redactado, e das constantes negativas do Goberno a atender "peticións razoables" como as que fixemos desde Galicia.
"É imposible apoiar unha lei que non contou coa negociación"
Para o portavoz do PP na Comisión de Transición Ecolóxica que onte aprobou a nova lei, Diego Gago, o proxecto saíu adiante "moi tarde". O deputado pontevedrés sinalou que os populares abstivéronse "porque é imposible apoiar un proxecto que non contou nin co diálogo nin coa negociación".
Gago recordou que o PP xa presentou unha lei climática en 2018 e entón só Ciudadanos votou a favor. "Agora tardaron tres anos, deberiamos estar xa mellorando a lei e non aínda facéndoa".
Respecto ao polémico artigo 18 e á emenda transaccional dos populares, que non saíu adiante, Gago lamenta a falta de apoio "e peso do BNG".
"Se o Bloque tivese algo de influencia, teriamos tombado ese artigo. Ao final ninguén votou a súa proposta e eles negáronse a apoiar a nosa", comentou.
Ao seu xuízo, aspectos como o artigo 18 "xeran inseguridade xurídica para as empresas e demostran o pobre nivel que ten esta normativa. A vicepresidenta Teresa Ribeira non pode modificar unha lei (refírese á de Costas) con outra e facelo con carácter retroactivo, por iso creo que terán problemas ante o Tribunal Constitucional".
Tamén criticou o parlamentario popular aspectos da norma como que non rebaixe a tarifa da luz ás industrias electrointensivas ou que non fomente os sumidoiros de carbono.
