É unha das xoias arquitectónicas de Pontevedra, centro das discrepancias entre as administracións que comparten a súa titularidade. E é que o Pazo de Lourizán sucumbe ao paso do tempo sen que nin a Deputación de Pontevedra, a súa propietaria orixinal, nin a Xunta, titular do mesmo desde que se acordase mediante un convenio de colaboración, acometan unha rehabilitación que o ente provincial cifrou en máis de 14 millóns de euros.
Ambas as institucións asinaron en 1991 un acordo de cesión para que o inmoble, que se atopa en estado de abandono, convertésese no Centro de Investigacións Ambientais e Forestais de Lourizán. A vixencia do traspaso do edificio, que se asinou por un prazo de 30 anos, venceu o pasado 22 de xaneiro 2021. Con todo, tal e como recolle unha das cláusulas do convenio, se as administracións non se pronuncian, o convenio prorrógase de xeito automático por tempo indefinido.
Tal e como informaron onte desde ambas as institucións, "todo sigue funcionando igual que ata agora", aínda que técnicos de Medio Rural e do ente provincial analizan conxuntamente o xeito de mellorar as condicións do acordo e adaptalo aos tempos actuais. No caso de que a Deputación de Pontevedra quixese recuperar a titularidade do Pazo tería que comunicalo cun ano de antelación.
Foi a principios da década de 1940, cando a Deputación adquiriu o edificio monumental de Montero Ríos á Caixa de Aforros de Pontevedra e unha quinta parte máis á marquesa viúva de Alhucema. En 1943 cedeullo ao Ministerio de Educación para o seu uso como Centro Rexional de Ensinos, Investigacións e Experiencias Forestais. Tres anos máis tarde converteuse en Escola Técnica Superior de Montes. Actualmente, o Centro de Investigación Forestal de Lourizán está integrado na estrutura da Subdirección Xeral de Innovación e Experimentación Agroforestal da Consellería de Medio Rural e Mar da Xunta de Galicia.
A Deputación de Pontevedra cifra en máis de 14 millóns de euros a reforma integral do Pazo de Lourizán
ATRACTIVO TURÍSTICO. Máis de 11.000 persoas visitan cada ano a leira de Lourizán. Situada nun un terreo de 52 hectáreas na parroquia de Herbalonga e fronte á illa de Tambo, a contorna do Pazo foi escenario de reportaxes de voda e rodaxes de película. Estes días acolle a gravación dalgunhas escenas da serie de Bambú Un asunto privado. A súa actual estrutura comprende elementos de gran interese como o hórreo procedente dos tempos da coñecida como Granxa dá Serra, o invernadoiro e os xardíns de Montero Ríos dunha gran influencia modernista.
Tamén alberga varias edificacións relacionadas coa investigación forestal. A Mesa de Pedra, o Parque dás Rías e a Cova dúas Espellos son só algúns dos atractivos que rodean o Pazo.
A Leira de Lourizán rexistra cada ano máis de 11.000 visitas, sen contar as que non son guiadas e programadas
OUTROS EDIFICIOS. Ademais do convento de Santa Clara e o Pazo de Lourizán, Pontevedra conta con polo menos outros dous edificios públicos de gran valor patrimonial pendentes de rehabilitar: a Casa Consistorial, de titularidade municipal, e o edificio de Facenda, propiedade do Ministerio de Cultura.
Situado na praza de España, este inmoble do arquitecto pontevedrés Alejandro da Sota inaugurouse en 1880 e foi obxecto de varias obras en 2012 e 2013. Entón procedeuse ao cambio de cuberta e embeleceuse a fachada. En febreiro deste ano presentouse o anteproxecto de remodelación cuxa contratación se fará este ano.
Por outra banda, a vella sede de Facenda, propiedade do Estado e situada na emblemática praza da Ferrería, leva máis de dez anos pechada. Está previsto que acolla o Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra pero ademais a Consellería de Cultura pretende solicitar que inclúa tamén a biblioteca pública que agora mesmo xestiona a Xunta no edificio Antonio Odriozola.
Outros edificios aínda que de titularidade privada agardan tamén as súas reformas. é o caso do antigo Asilo, sen actividade desde 2012, valórase a súa reapertura como centro de maiores. O mesmo destino tivo o vello Cuartel da Garda Civil, xa derrubado e propiedade de Domus Vin que iniciou a construción dunha residencia.
Casa Consistorial
O inmoble situado na Praza de España inaugurouse de forma oficial o 24 de agosto de 1880. Foi obra do arquitecto pontevedrés Alejandro da Sota. O Consistorio foi obxecto de varias obras en 2012 e en 2013. En febreiro de 2021 presentouse o anteproxecto de remodelación do edificio que prevé recuperar a súa antiga entrada e que se prevé contratar neste ano.
Delegación de Facenda
A delegación provincial de Facenda está en mans do Ministerio de Cultura. Coa previsión de que nun futuro albergará o Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra, a Consellería de Cultura proporá aos seus titulares que o convento de San Francisco aúne tanto o mencionado arquivo como a biblioteca pública que agora mesmo xestiona a Xunta de Galicia no edificio Antonio Odriozola.
De titularidade privada
O antigo Asilo de anciáns de Loureiro Crespo, sen actividade desde 2012, tamén está pendente de reformas. Actualmente, sopésase a súa reapertura como centro de maiores. Outro dos edificios emblemáticos da cidade, o antigo cuartel da Garda Civil, foi adquirido pola empresa Domus Vin que o derrubou e actualmente constrúe unha residencia de maiores.
