VARÓN 84 anos, CHUP. Muller, 95 anos, Hospital do Salnés. Muller, 89, procedente da residencia de anciáns. Varón, 67 (...)
Todas as noites o Sergas comunica a listaxe xélida de falecidos por covid en Galicia. Dá tres datos: o xénero, a idade, o hospital que fixo todo o posible por sacalo ou sacala adiante antes de que finara. E engade unha frase ó final: Todos con patoloxías previas. Un pequeno airbag dialéctico para amortiguar o impacto. Como non lles poñemos nome nin cara, nin netos, tampouco padecemos, pero é outra cifra tremenda e deshumanizada. Algo semellante ó que acontece co número de inmigrantes que perden a vida na súa viaxe en caiuco a través do mar dos soños; coa cifra de mulleres asasinadas pola violencia machista; cos mortos das guerras alleas.
Ó principio prodúcenos arrepío. Nunca esqueceremos a imaxe do pequeno Aylan deitado boca abaixo, coas perniñas ó aire, na beira do mar que lle roubou a súa pequena vida. Pero logo de centos de Aylans, vamos incorporando eses corpos xa sen rostro nin historia á nosa normalidade anestesiada e deixamos de sentir.
A cousa muda cando vén alguén a narrar a historia que hai detrás
É esa frase tan sinxela un xeito de que traguemos a dose de malas novas sen dramatismos, sen emocións. Chegamos a afacernos a uns datos que nos primeiros días de pandemia, antes de que puideramos intuír sequera que polo Nadal andariamos así, medio pechados e calculando se cear coas ventás abertas e as máscaras postas ou sós na casa, serían insoportables e inasumibles. Tráxicas. Hoxe inxerimos a cifra de 300 ou 400 mortos cotiás no país e nalgúns casos ese número nin sequera ten a forza suficiente para que adoptemos todas as medidas recomendadas, para que entendamos a importancia de apostar pola saúde por riba de todo.
A cousa muda cando vén alguén a debuxar a ollada ou a narrar a vida que hai detrás de cada un deses nomes. Cambia cando pensas que cada unha desas persoas marchou tendo ós seus lonxe. Cando pensamos que poden ser os nosos maiores, ou nós dentro de vinte ou corenta anos, os que batallan co maldito virus. Cando miramos de fronte a unha realidade que nos pode colocar sós fronte a porta da eternidade.Entendín a emoción de Merkel como entendo os consellos de todos os Pedro Simón que lidian coa pandemia en cada comunidade, ou a carraxe do persoal sanitario que recibe a ducias de enfermos cada día.
O Nadal é importante para todos. Para os nosos petos e a nosa ilusión, ata para a nosa saúde emocional, pero non podemos permitirnos pasar un Nadal "normal" se o prezo é entregar outras centos de vidas ó día nunha posible terceira ola que xa damos por feito.
A cousa mudaría se ó lado da cifra oficial alguén nos contase que Lola, de Ribadumia, deixa cinco netos, que estaba emocionada por coñecer ó seu primeiro bisneto. Ou que Ángel, de Poio, viña de montar un grupo de teatro na súa vila e se anotaba a canto curso había porque sentía que tiña moito que aprender. Ou que Manolo, de Pontevedra, seguía atendendo pacientes mentres a súa delicada saúde llo permitía logo de levar anos xubilado. A cousa cambia cando ves caer as bágoas dos seus seres queridos nas redes sociais.
A min tamén me magoa pensar nun Nadal sen abrazos. Coa distancia ós beizos e á pel. Co medo como convidado a cear. Coas ventás abertas e a cazadora entre prato e prato. Co silencio e a mesa baleira. Pero esa soidade que latexa tralas paredes de cada hospital agárraseme na gorxa igual que o comunicado oficial de mortos de cada día.
