A beleza dos libros

Digamos que hai libros fermosos por fóra, na súa materialidade física, e libros fermosos por dentro, na súa textualidade literaria. Luís Seoane falaba do libro como obxecto, un paralelepípedo de seis caras, unha delas ás veces curva. E Julio Cortázar, aínda considerando o libro como un ‘artefacto’, defende un xeito expreso de ‘libro interior’, aquel que contén o acto literario en si mesmo. A antropóloga Michèle Petit escribiu un libro titulado 'Os libros e a beleza. Somos animais poéticos', e aí sentimos a posibilidade dun libro como alimento recomendábel e realidade benfeitora. Un libro, antes de proceder á súa lectura, xa se nos ofrece pola súa forma externa, o seu tamaño material e as cores que integran a portada, aparencia e deseño; e de xeito inmediato accedemos, interesados na oferta, á comprobación da calidade do papel, á visión do tipo de letra, ao tratamento do texto e á 'amabilidade' xeral que o libro nos transmite.

O escritor Jorges Luis Borges, sabio entre os sabios, deixou dito que, entre os diversos instrumentos creados polo home, o máis asombroso é, sen dúbida, o libro. Porque o libro, contrariamente a outros obxectos que son extensións do corpo, da vista ou da voz, é unha extensión da imaxinación. E, diríamos nós, unha extensión tamén da beleza instrumental e material das formas existentes no mundo. Platón —lémbrao Borges— consideraba os libros como ‘efixies’, tal se puidesen ser esculturas ou creacións plásticas. E o mestre arxentino, beleza dos libros incluída, acreditaba en que estes son unha das posibilidades de felicidade que temos os homes.

Eu, por exemplo, acabo de mercar un libro que me fai feliz, que me promete unha dita futura, unha sorte de fortuna en forma de satisfacción e coñecemento. O libro en cuestión —aínda non din comezo á súa lectura— titúlase 'Ben mantidos. Historia cultural da gastronomía galega'. Son 222 páxinas escritas por Xavier Castro e a imaxe da cuberta está realizada a partir dunha fotografía da que é autor Juan Gómez. O libro do que lles falo entroume, primeiro, polos ollos —o título resulta perfecto e o autor ofrece todas as garantías—, mais axiña intuín nel unha constelación interna e privativa, sensual —o libro interior—, que se traducía para min nunha sorte de exposición de beleza. O libro da beleza, da beleza nosa dos sabores. Concentrada aí toda a beleza estimulante dos libros.